
Alkohol etylowy jest związkiem chemicznym, który niezwykle szybko się wchłania – już w ciągu kilku minut po spożyciu zostaje wchłonięty z układu pokarmowego, głównie przez błonę śluzową żołądka oraz jelito cienkie, i jest możliwy do wykrycia we krwi. Metabolizm alkoholu wpływa jednak na cały organizm. Jak nasz organizm przetwarza alkohol, gdy trzeźwiejemy?
Spożywanie alkoholu zmienia metabolizm całego organizmu, ponieważ nie jest wydalany w czystej postaci. Proces jego usuwania z organizmu to w 90 proc. eliminacja enzymatyczna, a więc rozkład w procesach chemicznych, a jedynie w 10 proc. jest usuwany w postaci czystej, a więc w moczu i wydychanym powietrzu.
Metabolizm alkoholu
Większość procesu eliminacji alkoholu z organizmu ma miejsce w wątrobie. Tam, przy udziale enzymów wątrobowych, następuje przekształcenie etanolu w aldehyd octowy, czyli związek o dużej toksyczności. To pierwszy etap. Drugim jest metabolizowanie tego związku do względnie nietoksycznego octanu, którego około 75 proc. zostaje uwolnione do krwi, reszta podlega dalszemu rozkładowi.
Alkohol, który nie jest od razu „rozłożony” w wątrobie trafia do krwiobiegu w czystej postaci. Z serca przedostaje się do płuc – w ten sposób może zostać wydalone od 2 do 10 proc. spożytego alkoholu – następnie przez układ krwionośny trafia do wszystkich organów wewnętrznych, w tym również do mózgu. Spowalnia jego pracę powstrzymując organizm od nadmiernej aktywności. Krąży w ten sposób dopóki nie zostanie całkowicie rozłożony przez wątrobę.
Proces ten zależy od predyspozycji fizjologicznych (wiek, waga, wzrost, płeć, stan zdrowia) oraz ilości spożytego alkoholu. Przykładowo metabolizacja 120 ml wódki, 250 ml wina czy 700 ml piwa trwa około 3 godziny.
Obecność alkoholu w organizmie
Jak wspomniano, alkohol spowalnia funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. To oznacza m.in. ogólne odprężenie organizmu, spowolnienie, a także zaburzenie koordynacji ruchowej i mowy.
Jednocześnie obecność alkoholu we krwi przyspiesza jej krążenie i powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych. Towarzyszy temu złudne uczucie ciepła, które w nieodpowiednich warunkach (np. na mrozie) może prowadzić do hipotermii, a w konsekwencji – do śmierci.
Przy intensywnej pracy serca mięśnie pozostają w stanie spoczynku lub są umiarkowanie aktywne. Dociera do nich octan, który jest źródłem energii, jednak zaburza syntezę białek. W efekcie prowadzi to do osłabienia mięśni.
Znacznie osłabiony jest również układ immunologiczny, ponieważ alkohol obniża odporność organizmu.
Do czasu całkowitego usunięcia alkoholu z organizmu mogą się także pojawić nieżyt żołądka oraz odwodnienie organizmu. Nerki, aby zneutralizować alkohol, potrzebują większej ilości wody. Jednocześnie jednak alkohol hamuje wydzielanie hormonu – wazopresyny, który informuje nerki o konieczności zatrzymania wody w organizmie. „Zużyta” woda przepływa więc do pęcherza, a następnie jest wydalana z organizmu.
Jak się czuje organizm po spożyciu alkoholu?
Picie alkoholu zmienia prawidłowy metabolizm organizmu. Odwodnienie, wypłukanie witamin i minerałów, obecność we krwi toksycznego aldehydu octowego oraz spadek poziomu glukozy we krwi – to tylko niektóre przyczyny wydłużające powrót organizmu do normy sprzed picia alkoholu. Mowa tu o kacu, występującym w trakcie oczyszczania organizmu z alkoholu. Towarzyszą mu bardzo często takie objawy, jak ból głowy, pragnienie, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas, nudności, biegunka, brak łaknienia, dreszcze czy problemy z koncentracją.
Źródła:
David F. Wilson, Franz M. Matschinsky, „Ethanol metabolism: The good, the bad, and the ugly„, 2020
Wojciech Jelski, Barbara Grochowska-Skiba, Maciej Szmitkowski , „Dehydrogenaza alkoholowa i metabolizm alkoholu etylowego w mózgu„, 2007
Dodaj komentarz