Zaburzenia snu to jedna z najczęściej zgłaszanych dolegliwości wśród pacjentów z zaburzeniami używania alkoholu (AUD). Ponad 70% pacjentów z AUD zgłasza problemy ze snem w okresie abstynencji. Wykazano, że redukcja stresu oparta na uważności (MBSR) poprawia jakość snu i stanowi alternatywną terapię dla leków nasennych. Celem badania była ocena wpływu krótkotrwałego treningu uważności na jakość snu u pacjentów płci męskiej z zaburzeniami używania alkoholu w okresie abstynencji.
Zaburzenia snu to jeden z najczęstszych problemów, z jakimi mierzą się pacjenci uzależnieni od alkoholu. Ponad 70% z nich zgłasza niemożność rozwiązania problemów ze snem podczas abstynencji. Zgromadzone dane potwierdzają dwukierunkową zależność między głodem alkoholu a zaburzeniami snu. Wiadomo, że alkohol negatywnie wpływa na jakość snu, zmniejszając fazy snu i całkowity czas snu. Większość pacjentów uzależnionych od alkoholu może stosować alkohol w celu samoleczenia zaburzeń snu. Biorąc pod uwagę, że zaburzenia snu wiążą się z negatywnymi konsekwencjami, takimi jak obniżona jakość życia, słaba wydajność w pracy, obniżony nastrój i objawy lękowe, poprawa jakości snu może stanowić łatwy do zidentyfikowania cel i potencjalnie poprawić długoterminowe wyniki leczenia uzależnienia od alkoholu. Możliwości leczenia zaburzeń snu u pacjentów z AUD są jednak ograniczone, a nadużywanie/przedawkowanie niektórych leków nasennych może wiązać się z dużym ryzykiem.
Uważność jako sposób rozwiązywania problemów ze snem
Metoda MBSR (ang. Mindfulness-Based Stress Reduction), czyli redukcja stresu poprzez medytację, została opracowana, aby pomóc osobom radzić sobie ze stresem lub chorobami, łącząc medytację z treningiem uważności. Coraz więcej danych potwierdza korzyści płynące z medytacji dla poprawy jakości snu. Wykazano, że redukcja stresu oparta na uważności, znormalizowany program redukcji stresu, który kładzie nacisk na medytację, znacznie poprawia objawy zaburzeń snu w szeregu chorób, w tym nowotworach, marskości wątroby i bezsenności. Jednakże niewiele badań oceniało potencjalny efekt terapeutyczny MBSR na zaburzenia snu u pacjentów z zaburzeniami używania alkoholu.
Przebieg badania
Badanie przeprowadzono między październikiem 2019 a październikiem 2020 roku w Affiliated Psychological Hospital of Anhui Medical University. Wzięło w nim udział 91 mężczyzn w wieku 18–65 lat z rozpoznaniem AUD. Z badania wykluczono pacjentów ze współistniejącymi zaburzeniami psychicznymi (np. psychozą, schizofrenią, zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym, zaburzeniem lękowymi i zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi) lub aktywnymi myślami samobójczymi oraz pacjentów ze zdiagnozowanym nadużywaniem substancji innych niż alkohol. Wykluczono także mężczyzn, u których stwierdzono poważny stan neurologiczny lub medyczny.
Po 2 tygodniach rutynowej terapii odwykowej pacjenci zostali losowo podzieleni na dwie grupy za pomocą rzutu monetą: grupę leczoną (n = 50) i grupę kontrolną (n = 41). Grupa kontrolna otrzymała terapię wspomagającą, a w grupie tzw. leczonej zastosowano przez 2 tygodnie MBSR. Obiektywną jakość snu mierzono na początku leczenia i 2 tygodnie po leczeniu za pomocą monitorowania snu. Wskaźniki związane z jakością snu obejmowały całkowity czas snu, stabilny czas snu, niestabilny czas snu, czas snu z szybkimi ruchami gałek ocznych (REM), czas budzenia, stabilną latencję snu, wydajność snu i wskaźnik bezdechów. Wskaźniki te porównano za pomocą analizy kowariancji między dwiema grupami, kontrolując indywidualne różnice w odpowiednich pomiarach na początku badania.
Wyniki badania
Wyniki wykazały, że nie było istotnych różnic w wieku, statusie edukacyjnym, okresie aktywnego picia, dziennego spożycia alkoholu i jego rodzaju między dwiema grupami. Ponadto, w porównaniu z grupą kontrolną, w grupie, w której wdrożono MBSR całkowity czas snu i stabilny czas snu były istotnie wydłużone. Ponadto średni wskaźnik bezdechów u pacjentów, którzy praktykowali MBSR, był istotnie niższy niż w grupie kontrolnej.
Wyniki te sugerują, że krótkoterminowa terapia oparta na MBSR może poprawić jakość snu i może służyć jako alternatywa dla leków nasennych w leczeniu zaburzeń snu u pacjentów z AUD będących w abstynencji. MSBR może być także formą leczenia wspomagającego mającego na celu zapobieganie nawrotom w zaburzeniach używania substancji.
W porównaniu z bardziej konwencjonalnymi rodzajami leczenia zaburzeń snu, terapie oparte na uważności mogą oferować szereg znaczących korzyści. Po pierwsze, interwencje oparte na uważności mogą być przeprowadzane przez krótki czas, co czyni je opłacalnymi. Po drugie, MBSR jest na ogół wolny od niepożądanych skutków ubocznych i może być stosowany w szerokim zakresie populacji i zaburzeń. Badacze zauważają także, że uczestniczenie w zajęciach uważności wydaje się być postrzegane przez wiele osób jako mniej stygmatyzujące.
Źródło:
Dodaj komentarz