Głód substancji jest subiektywnym pragnieniem i znaczącym objawem uzależnienia od alkoholu. Objawia się psychicznym i emocjonalnym dyskomfortem oraz natrętnymi myślami o alkoholu. Jest to doświadczenie zróżnicowane ze względu na częstotliwość pojawiania się, intensywność i długość trwania. Nabycie umiejętności rozpoznawania i radzenia sobie z głodem jest często centralnym punktem programu leczenia uzależnienia.
Ostatnie badania wykazały że jest istotny związek pomiędzy głodem substancji a impulsywnością. Impulsywność, jako element nałogu, może wywodzić się z dwóch rdzeni:
- zwiększonej wrażliwości na nagrodę, co motywuje do sięgania po substancje,
- zwiększonego zapotrzebowania na stymulacje, pomimo potencjalnych negatywnych konsekwencji danego zachowania.
Okazuje się, że zwiększona wrażliwość na nagrodę może być predyktorem uzależnienia od alkoholu, zaś na stymulację – uzależnienia od narkotyków.
Pojawiają się jednak badania, które kwestionują taką zależność. Postanowiono np. sprawdzić zależność pomiędzy impulsywnością, rozumianą jako poszukiwanie stymulacji, doświadczaniem głodów a złamaniem abstynencji u pacjentów uzależnionych od alkoholu, uczestniczących w terapii poznawczo-behawioralnej. Z badania wykluczono pacjentów z rozpoznaniem uzależnienia mieszanego bądź stosujących środki a- lub antagonistyczne do substancji, od której są uzależnieni. Narzędziami, które zastosowano, były kwestionariusze służące zbadaniu głębokości poziomu uzależnienia (The Severity of Alcohol Dependence Questionnaire, SADQ) , częstotliwości występowania głodów (The Alcohol Craving Experience Questionnaire – Frequency, ACE-F), impulsywności (Dickman’s Impulsivity Inventory – Dysfunctional Impulsivity Scale, DIS) oraz wywiady wystandaryzowane, mające na celu określenie wzorów i stylów picia.
Badacze postawili kilka hipotez m.in. takich, że impulsywność istotnie pozytywnie koreluje z prawdopodobieństwem wystąpienia głodów oraz że im bardziej nasilony głód i większa impulsywność, tym większe ryzyko złamania abstynencji. Było to pierwsze badanie analizujące związek pomiędzy impulsywnością, rozumianą jako poszukiwanie stymulacji, a głodami w odniesieniu do przewidywania efektywności prowadzonego leczenia.
Wyższe zapotrzebowanie na stymulacje związane było z częściej występującymi głodami oraz podwyższonym ryzykiem powrotu do nałogu. Wykazano, że istnieje ważny statystycznie związek pomiędzy tak rozumianą impulsywnością a głodami. Owa impulsywność stanowiła czynnik pośredniczący. Nie potwierdzono natomiast, by impulsywność zwiększała prawdopodobieństwo złamania abstynencji w wyniku pojawiających się głodów substancji.
Wpływ impulsywności na rozwój głodów tłumaczono ograniczoną zdolnością poznawczą do rozpoznawania i wyhamowywania głodów. Oznacza to konieczność pracy nad umiejętnością rozpoznawania zachowań nałogowych nakierowanych na ich rozwój i intensyfikację, zanim jeszcze myśli na ten temat znajdą się w polu świadomości. Nabycie umiejętności wczesnego rozpoznania tych dążeń wydaje się być krytyczne w przerwaniu cyklu rozwoju głodu i ograniczeniu jego intensywności.
Źródło:
Coates J.M., Gullo M.J., Feeney G.F.X., McD. Young R., Dingle G.A., Clark P.J., Connor J.P., Craving Mediates the Effect of Impulsivity on Lapse-Risk During Alcohol Use Disorder Treatment, Addictive Behaviors, 105, 2020.
Dodaj komentarz