Choć podwyżki podatków nie wydają się atrakcyjną formą działalności politycznej, zwłaszcza z perspektywy społeczeństwa, są najbardziej opłacalnym sposobem zmniejszenia popytu na alkohol i ograniczenia jego konsumpcji. To wyniki najnowszych badań Światowej Organizacji Zdrowia.
Wyniki badania przeprowadzonego przez europejski oddział WHO we współpracy z ośrodkiem organizacji w Kanadzie zostały opublikowane w czasopiśmie „Journal of Studies on Alcohol and Drugs” w lipcu 2018 r. Przeanalizowano różne strategie mające na celu ograniczenie spożycia alkoholu i zestawiono je ze sobą. Okazało się, że najskuteczniejsze jest podnoszenie cen alkoholu poprzez podnoszenie wysokości akcyzy.
Do analizy wykorzystano dane z 16 krajów. Oceniono skutki różnych metod redukowania ilości wypijanego alkoholu przez dane społeczeństwo oraz koszty każdej z nich. Celem było znalezienie metody optymalnej.
To ważne, ponieważ ponad 5 proc. zgonów na świecie bezpośrednio wynika z nadużywania alkoholu. Co więcej, ta sama przyczyna dotyczy 4. proc. osób, które chorują przewlekle.
Analiza WHO pokazała, że zwiększenie akcyzy na alkohol o 50 proc. byłoby najbardziej opłacalną polityką na rzecz ograniczenia szkodliwego spożywania alkoholu. To sposób skuteczniejszy niż metody alternatywne, takie jak ograniczenia dotyczące reklam i godzin sprzedaży alkoholu. Poza tym najbardziej opłacalny ze względów finansowych.
Dr Daniel Chisholm, kierownik dziełu chorób niezakaźnych i promowania zdrowia w europejskim oddziale Światowej Organizacji Zdrowia oraz współautor nowego badania na temat polityki kontroli spożycia alkoholu, zwraca uwagę na fakt, że podwyższenie akcyzy nie jest procedurą prostą do wprowadzenia. Z dwóch powodów: niskiej świadomości szkodliwości picia oraz lobbingu ze strony branży.
Autorzy badania wyrazili nadzieję, że te nowe dowody na skuteczność podwyższenia akcyzy wezmą pod uwagę politycy. W Polsce podwyżki akcyzy planuje się na rok 2020. Ministerstwo Finansów podniesie stawki podatku akcyzowego na używki: alkohol etylowy, piwo, wino, wyroby winiarskie, wyroby pośrednie, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy i wyroby nowatorskie. Wzrost wynika z przyjętego przez rząd wieloletniego planu finansowego państwa na lata 2019-2022.
Ostatnia podwyżka akcyzy na alkohol miała miejsce 1 stycznia 2013 r. i wynosiła 15 proc., zaś dla papierosów i tytoniu do palenia ok. 5 proc.
