Wiele badań psychologicznych i analiz dotyczy osób pijących alkohol w sposób ryzykowny, szkodliwy bądź uzależnionych. Natomiast liczba badań dotyczących rodzin i bliskich tych osób jest bardzo ograniczona. Ustalono m.in. że sporą część osób używających alkoholu w sposób problemowy można „wykryć” w badaniach przesiewowych w szpitalach ogólnych i utworzono wobec nich kilka rodzajów interwencji. Żadna z tych interwencji nie odnosiła się jednak do osób bliskich i nie czyniła ich podmiotem danego oddziaływania, nawet w kontekście ich używania alkoholu.
Co ciekawe, niestety nie powstał dotychczas model zachowań, który wyjaśniałby picie ryzykowne wśród bliskich osób pijących problemowo i uzależnionych. Powstanie takiego modelu byłoby pomocne w tworzeniu interwencji, których podmiotem byliby bliscy osób pijących w sposób problemowy. Dotychczasowy, najczęściej stosowany, model tłumaczący zachowania bliskich odnosi się do odczuwanego stresu, napięcia, stylów radzenia sobie i poszukiwania wsparcia społecznego. Nie podejmuje on kwestii związanej z używaniem alkoholu przez te osoby.
Tajwańscy badacze postawili hipotezę, że styl picia członków rodziny osób pijących problemowo zależy od odczuwanego poziomu stresu, stylów radzenia sobie, wsparcia społecznego, stanu zdrowia oraz przekonań dotyczących ryzykownego spożywania alkoholu. Celem przeprowadzonego badania było określenie, w jakim stopniu te czynniki pozwalają na przewidywanie picia ryzykownego u członków rodziny.
Uzyskane wyniki wydają się potwierdzać istniejący model stresu-napięcia-radzenia sobie-poziomu wsparcia oraz pośredniczącą rolę stresu w sięganiu po alkohol przez członków rodziny osób uzależnionych. Osobami częściej sięgającymi po alkohol, by poradzić sobie z faktem uzależnienia członka rodziny, są mężczyźni, ale to kobiety doświadczają większej liczby negatywnych konsekwencji używania alkoholu. Z tego względu, w sytuacji tworzenia interwencji wobec bliskich osób uzależnionych warto uwzględniać płeć.
W przeciwieństwie do wcześniejszych badań, okazało się, że osoby z wyższym wykształceniem częściej używają alkoholu w sposób ryzykowny. Badania z krajów Zachodu, do których odnoszono uzyskane wyniki, wskazywały, że brak przekonań religijnych sprzyjał częstszemu piciu alkoholu przez bliskich. W bieżącym badaniu wynik był jednak odmienny, więc wymaga to dalszej analizy.
Przygotowanie konkretnych strategii radzenia sobie z faktem uzależnienia osoby bliskiej przyczynia się do mniej ryzykownego picia przez członków rodziny osoby uzależnionej (tzn. ogólne sposoby radzenia sobie z sytuacjami trudnymi są niewystarczające). Ważnym aspektem wymagającym dalszych badań oraz przeniesienia ich do praktyki klinicznej są przekonania na temat używania alkoholu i używania go w sytuacjach towarzyskich.
Niemniej przeprowadzone badania sugerują, że elementem sprzyjającym mniejszemu spożyciu alkoholu w sposób ryzykowny jest przygotowanie podmiotowych i indywidualnych strategii radzenia sobie wobec zachowań osoby pijącej w sposób problemowy, ponieważ strategie ogólne są nieefektywne (a nawet mogą przyczyniać się do dalszego picia).
Źródło:
Chen Ching-Yen, Lin Chen-Chun, Kao Jung-Ta, Yeh Wen-Ling, Lin Chiao-Yun, Tsai Yun-Fang, Predicting Hazardous Alcohol Drinking Behaviors in Family Members of Hazardous Alcohol-Drinker Patients, International Journal of Environmental Research and Public Health, Impact Factor: 4.614 (2021) ; 5-Year Impact Factor: 4.798 (2021).
Dodaj komentarz