Chroniczne spożywanie alkoholu jest główną przyczyną uszkodzeń wątroby i śmierci. Spożycie alkoholu ma bezpośredni wpływ na mikrobiotę jelitową, zmieniając różnorodność bakterii i prowadząc do nadmiernego ich rozrostu. Dowody naukowe wskazują, że wpływ alkoholu na mikrobiom jelitowy może przyczyniać się do zwiększonego spożycia alkoholu i postępu alkoholowej choroby wątroby. Przeprowadzono badania sprawdzające rolę transplantacji mikrobioty kałowej w łagodzeniu zmian związanych z używaniem alkoholu w wątrobie, jelitach i mózgu.
Alkoholowa choroba wątroby (ALD – alcoholic liver disease) jest główną przyczyną zachorowalności i śmiertelności wśród osób z zaburzeniami związanymi z używaniem alkoholu (AUD). Alkohol może uszkodzić wątrobę na wiele sposobów, prowadząc do różnych poważnych chorób, takich jak stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby, włóknienie, rak wątroby i marskość.
Wśród pacjentów z ALD około 10% do 20% przypadków przekształca się w marskość wątroby. Gdy rozwija się marskość, należy rozważyć przeszczepienie wątroby, jednak przeszczep może nie być opcją wykonalną dla niektórych pacjentów. Kwalifikowalność do przeszczepu jest ustalana w sposób multidyscyplinarny, który obejmuje rygorystyczną ocenę medyczną, psychospołeczną, chirurgiczną i finansową. Ponadto okresy około- i po przeszczepie mogą stanowić unikalne wyzwania dla pacjentów z podstawowym AUD.
Osoby z AUD są narażone na niedobory składników odżywczych, niedożywienie i sarkopenię (choroba mięśni charakteryzująca się zwłaszcza spadkiem siły mięśniowej). W związku z tym mogą przystępować do przeszczepu w stanie wyniszczenia, co może predysponować z kolei do rozwoju infekcji, upośledzonego gojenia ran i dalszej utraty masy mięśniowej. Ponadto, komitety przeszczepowe często wymagają, aby pacjenci angażowali się w programy abstynencji od alkoholu po przeszczepie.
Chociaż istnieją terapie farmakologiczne, luka w leczeniu AUD jest większa niż dla jakiegokolwiek innego zaburzenia psychicznego. W związku z tym większość pacjentów z AUD pozostaje nieleczona i istnieje potrzeba dodatkowych, bardziej skutecznych terapii.
Nowe schematy terapeutyczne obejmują manipulację mikrobiomem jelitowym, która może modulować spożycie alkoholu i zachowania związane z piciem. Badacze sugerują, że zmiana w obrębie mikrobioty jelitowej – która obejmuje nie tylko bakterie, ale również grzyby i wirusy – przyczynia się do postępu w nadmiernym spożyciu alkoholu i ALD, co może stanowić cel terapeutyczny. Spożycie alkoholu ma zarówno bezpośredni, jak i pośredni wpływy na mikrobiotę jelitową poprzez metabolizm alkoholu, aktywację kaskad zapalnych oraz zmiany w układzie nerwowym jelit. To sugeruje, że poprzez zmianę mikrobioty jelitowej, spożycie alkoholu może być modulowane, spowalniając postęp ALD.
Wpływ alkoholu na oś jelitowo-wątrobową
Komunikacja między jelitami a wątrobą odbywa się zarówno przez żyłę wrotną, jak i system żółciowy wątroby. Składniki odżywcze pochłaniane z jelit mogą być bezpośrednio przenoszone do wątroby. Jednakże, jeśli skład mikrobioty jelitowej lub funkcja bariery jelitowej zostanie zakłócona, inne mediatory lub toksyny mogą podążać tą samą drogą, zakłócając homeostazę wątroby.
Spożycie alkoholu indukuje zaburzenie równowagi mikrobioty jelitowej za sprawą kilku mechanizmów. Przewlekłe narażenie na alkohol zmniejsza produkcję śluzu i peptydów przeciwdrobnoustrojowych i zakłóca barierę jelitową. U osób z ALD często obserwuje się także wyższe poziomy krążących mediatorów prozapalnych, które korelują pozytywnie z wynikami depresji, lęku i pragnienia alkoholu u osób aktywnie pijących. Ponadto, stwierdzono korelację między markerami zapalenia a ciężkością ALD.
Używanie alkoholu może również zmieniać mikrobiotę jelitową przez zmniejszenie produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), które są korzystnymi produktami fermentacji. SCFA mają działanie przeciwzapalne i modulujące układ odpornościowy oraz pomagają utrzymać barierę jelitową.
Wpływ alkoholu na oś jelitowo-mózgową
Mikrobiom jelitowy wpływa również na funkcjonowanie mózgu i może być związany z początkiem i nasileniem niektórych zaburzeń psychicznych, takich jak AUD. Badania sugerują, że metabolity bakteryjne mogą przenikać przez barierę krew-mózg za pośrednictwem nerwów czuciowych unerwiających jelita. U pacjentów z AUD przewlekłe zapalenie prowadzi do uszkodzenia neuronów. Takie zmiany w mózgu mają potencjał wpływania na obecne i przyszłe używanie substancji poprzez modulację układu nagrody w mózgu.
Przegląd badań i wnioski
Poddano analizie artykuły opublikowane między styczniem 1996 a wrześniem 2022. Przeglądane badania sugerują, że stosowanie probiotyków, prebiotyków lub FMT (Fecal Microbiota Transplantation – przeszczepianie mikrobioty jelitowej) zasługuje na dalsze badania. W badaniach klinicznych i preklinicznych nadmierne picie lub ekspozycja na wysokie poziomy alkoholu były związane z zaburzeniami równowagi jelitowej, przepuszczalnością jelit i zmianami w odpowiedzi immunologicznej. Zmiany w mikrobiomie są widoczne na poziomie społeczności bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych.
Badania kliniczne sugerują, że stosowanie FMT u pacjentów z zaburzeniami używania alkoholu poprawia poziomy SCFA, co może zmniejszyć stan zapalny i pomóc w zapobieganiu dodatkowym uszkodzeniom wątroby. FMT była również niedawno używana w modelach preklinicznych do manipulacji osią jelitowo-wątrobową za pomocą określonych suplementów diety, aby złagodzić objawy ostrej lub przewlekłej choroby wątroby wywołanej przez alkohol.
Abstynencja pozostaje najzdrowszą opcją leczenia zaburzeń używania alkoholu (AUD). Chociaż potrzebne są dodatkowe badania kliniczne, aby określić, czy FMT jest skuteczną strategią terapeutyczną, dotychczasowe dowody sugerują, że ukierunkowanie na mikrobiom jelitowy może być obiecującą opcją leczenia w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu u pacjentów z AUD i łagodzenia ciężkości alkoholowej choroby wątroby.
Źródło:
Zostaw swój komentarz:
Mogą Cię zainteresować:
Aplikacja mobilna dla par jako wsparcie w ograniczaniu picia – wyniki badania pilotażowego
Dodaj komentarz