Zaburzenia używania alkoholu są powszechne i dotykają około 100 milionów ludzi na całym świecie. Pomimo niekorzystnych konsekwencji społecznych i zdrowotnych, które obejmują zwiększone ryzyko ostrych urazów, infekcji i chorób przewlekłych, większość osób dotkniętych uzależnieniem niestety nie szuka pomocy. Pojawiające się dowody wskazują, że ćwiczenia fizyczne mogą być skutecznym sposobem leczenia zaburzeń związanych z używaniem alkoholu. Konieczne jednak jest przestrzeganie określonych zaleceń.
Ćwiczenia fizyczne a uzależnienie
Badania dotyczące wpływu ćwiczeń fizycznych na funkcjonowanie osób z uzależnieniem zostało przeprowadzone m.in. w Karolinska Institutet (KI) w Sztokholmie w Szwecji i koordynowane przez Stockholm Centre for Dependency Disorders.
Analiza badania obejmowała 95 nieaktywnych fizycznie osób dorosłych w wieku od 18 do 75 lat ze zdiagnozowanym uzależnieniem. Poddani badaniu wykazywali umiarkowane lub ciężkie zaburzenie używania alkoholu, część z nich posiadała wysokie BMI (wskaźnik masy ciała), a także niższe wykształcenie.
Uczestników badania przydzielono do ćwiczeń aerobowych, jogi lub zwykłego leczenia (przydział grup 1:1:1) na podstawie metody losowej. Uczestnicy otrzymali 12-tygodniowe członkostwo w sieci centrów fitness w 70 lokalizacjach w Sztokholmie. Osoby przydzielone do ćwiczeń aerobowych oraz jogi zostały poproszone o uczęszczanie na nadzorowane zajęcia ruchowe prowadzone przez wykwalifikowanych instruktorów co najmniej trzy razy w tygodniu przez 12-tygodniowy okres interwencji. Uczestnicy mogli wybierać spośród różnych zajęć grupowych jako środka poprawiającego przestrzeganie zaleceń. Ponadto uczestnikom zaoferowano trzy 30-minutowe sesje wsparcia z osobistym trenerem w celu monitorowania postępów i optymalizacji przestrzegania zaleceń. Przestrzeganie zaleceń zostało poddane ocenie na podstawie użycia karty dostępu oraz za pomocą kalendarza aktywności.
Mniejsze spożycie alkoholu, lepsze samopoczucie i jakość snu jako efekt ćwiczeń
Jak wynika z badania, uczestnictwo w nadzorowanych, grupowych ćwiczeniach jogi lub ćwiczeniach aerobowych wiązało się z klinicznie znaczącym zmniejszeniem spożycia alkoholu. Jednocześnie u osób z wysokim BMI odnotowaną istotną poprawą tego wskaźnika, a także samopoczucia fizycznego oraz jakości snu. Wyniki wskazują ponadto, że praktyka jogi była związana z obniżeniem objawów lęku i depresji – wyższą niż poprawa obserwowana przy standardowej opiece. Ogólnie rzecz biorąc, wyniki badań sugerują, że nadzorowane ćwiczenia są bezpieczne i skuteczne dla dorosłych osób z zaburzeniami związanymi z używaniem alkoholu.
Przestrzeganie zaleceń trudniejsze przy ciężkim stopniu uzależnienia
Na podstawie analizy badacze stwierdzili także, że większe nasilenie zaburzeń używania alkoholu może wiązać się z mniejszym przestrzeganiem zaleceń dotyczących ćwiczeń – uczestnicy z umiarkowanym lub ciężkim uzależnieniem znacznie rzadziej przestrzegali 12 lub więcej sesji ćwiczeń niż uczestnicy z łagodnym zaburzeniem używania alkoholu.
Zauważano także, że obok zgłaszanych problemów z motywacją, postrzeganiem czasu i zasobów, osoby uzależnione mogą doświadczać dodatkowych przeszkód, w tym współistniejących schorzeń somatycznych i psychiatrycznych, które mogą utrudniać planowanie, realizację lub utrzymanie schematów ćwiczeń.
Z nieprzestrzeganiem zaleceń były związane głównie trzy zmienne: wysokie BMI, niższe wykształcenie oraz ciężki stopień zaburzeń związanych z używaniem alkoholu. Ten ostatni czynnik sprzyja gorszemu zdrowiu fizycznemu, w tym częstszemu występowaniu zespołu metabolicznego, cukrzycy i chorób układu krążenia. Czynniki te mogą bezpośrednio lub pośrednio wpływać na zdolność do regularnego lub umiarkowanego wysiłku fizycznego. Wykazano także, że problemy ze zdrowiem psychicznym negatywnie wpływają na przestrzeganie zaleceń dotyczących ćwiczeń i są bardziej powszechne u osób z ciężkim uzależnieniem.
Podsumowując, ćwiczenia fizyczne są niezwykle istotne w kontekście korzyści dla zdrowia fizycznego i psychicznego osób uzależnionych. Ważne jednak jest przestrzeganie skonkretyzowanych zaleceń, co nie zawsze jest możliwe z uwagi na czynniki ograniczające, zwłaszcza u osób z ciężkim zaburzeniem używania alkoholu.
Źródło:
Sticking with it? Factors associated with exercise adherence in people with alcohol use disorder, 2023
Zostaw swój komentarz:
Dodaj komentarz