Leczenie zaburzeń współwystępujących jest wskazane w przypadku kobiet zgłaszających się na terapię w związku z problemem uzależnienia. Szczególnie ważne jest podjęcie pracy nad traumami i PTSD, zaburzeniami nastroju oraz zaburzeniem osobowości typu bordeline. Jak zatem zaplanować leczenie alkoholizmu kobiet, które jednocześnie borykają się z innymi zaburzeniami?
Doświadczenie traum i PTSD jest rozpowszechnione wśród uzależnionych kobiet. Zaproponowano więc zaadaptowanie do pracy z nimi zasad pracy z pacjentami po traumach. Sugeruje się pracę w ten sposób, nawet jeśli dana osoba nie spełnia wszystkich kryteriów diagnostycznych PTSD. Zaleca się m.in. unikanie wyzwalania traumy czy retraumatyzowania – oznacza to dbałość o nienaruszanie zaufania pacjentek czy szanowanie wszelkich doświadczeń i przeżyć ujawnianych przez pacjentki.
Kolejną rekomendacją jest dbałość przez zespół o wspieranie i wzmacnianie umiejętności radzenia sobie pacjentów oraz ich zdolności do tworzenia bezpiecznego środowiska. Można tworzyć to poprzez zapewnienie prywatności podczas pobierania próbek moczu do testów, dbanie o spójność programu terapii oraz egzekwowanie zasad leczenia. Dodatkowo personel miałby umożliwić ocalałym z traumy ujawnienie i poradzenie sobie z jej objawami w sposób, który sprzyjałby zaangażowaniu i skuteczności leczenia uzależnienia. Oznacza to m.in. nie osądzanie przeżyć i emocji osoby doświadczającej traumy oraz podejmowanie tego tematu w otwarty sposób jedynie, jeśli dana osoba sama wyraża na to chęć.
Terapia kobiet powinna także kłaść nacisk na nabywanie i wzmacnianie ich umiejętności, mocnych stron, rozwoju i zmiany. Szczególnymi umiejętnościami, na które należałoby zwrócić uwagę, to zachowania asertywne oraz techniki relaksacyjne. Programy terapeutyczne dla uzależnionych kobiet powinny być tak układane, by ich istotą była integracja pełnionych ról z uczuciami, myślami i postawami, zdrowe relacja interpersonalne, seksualność i duchowość.
Czytaj też: Programy koedukacyjne vs. grupy kobiece. Co wpływa na skuteczność terapii odwykowej kobiet?
Innym obiecującym obszarem rozwoju metod leczenia jest zastosowanie zintegrowanej terapii behawioralnej do pomocy kobietom uzależnionym i cierpiących na depresję. Badania wskazują, że więcej kobiet niż mężczyzn uzależnionych od alkoholu cierpi na zaburzenia nastroju. Ponadto ryzyko popełnienia samobójstwa u kobiet jest wyższe niż u mężczyzn. Przeprowadzono również badania, w których porównywano efekty terapii łączącej leczenie uzależnienia od alkoholu i depresji, terapii tylko uzależnienia i terapii samej depresji. Najlepsze wyniki uzyskiwały zarówno kobiety, jak i mężczyźni uczestniczący we wspólnej terapii uzależnienia i depresji. Gdy terapia była skoncentrowana tylko na jednym z zaburzeń, to objawy uzależnienia i depresji zmniejszały się u kobiet leczących samą depresję, a u mężczyzn leczących samo uzależnienie.
Picie alkoholu jest przeciwskazaniem do zlecania antydepresantów. Niemniej stosowanie citalopramu u kobiet powoduje, że uzyskują one więcej dni abstynencji. W związku z tym włączenie farmakoterapii w leczenia uzależnienia u kobiet może przyczyniać sie do zwiększania jego efektów.
Badania wskazują, że około 18% kobiet zgłaszających się na leczenie w związku z uzależnieniem od alkoholu ma także zaburzenia osobowości typu borderline. Z pozytywnymi wynikami włączono dialektyczną terapię behawioralną stosowaną w zaburzeniach osobowości do terapii kobiet uzależnionych. Zmniejszeniu ulegało przyjmowanie substancji, częstotliwość dokonywania samookaleczeń czy prób samobójczych, starć podczas terapii, a funkcjonowanie społeczne ulegało poprawie.
Źródło:
McCrady B.S., Epstein E.E., Fokas K.F., Treatment Interventions for Women With Alcohol Use Disorder, Alcohol Research: Current Review, vol 40 no2, Epub 2020 July 30
Fot. Steinar Engeland, Unsplash.com
Dodaj komentarz