W Programie 12 Kroków Anonimowych Alkoholików zaznaczono, że istnieje „większa siła”, która – jak podaje Sławomir Chrost – „może uzdrowić i pomóc odzyskać równowagę w życiu”. Ta duchowa siła pomaga wytrwać w trzeźwości. Od czego zależy zdrowienie alkoholików?
Czym jest duchowość?
Autorzy publikacji w tym temacie wskazują, że duchowość może być rozumiana na trzy sposoby. Po pierwsze, jako INTELEKT, czyli zdolność do przekraczania samego siebie. W takim rozumieniu chodzi o pokonywanie własnego egoizmu i kierowanie swoim życiem w celu osiągnięcia ideału pojmowanego w sposób świecki czy religijny. W drugim ujęciu chodzi o ROZWINIĘTĄ OSOBOWOŚĆ, czyli doświadczanie i poszukiwanie „własnego ja” i relację z otaczającym światem – innymi ludźmi czy przyrodą. Wreszcie, po trzecie, duchowość jako RELIGIJNOŚĆ, czyli mistyczna jedność z Bogiem, zdobywana dzięki „żywej wierze i łasce dającej możliwość osiągnięcia najwyższego ideału lub celu, jakim jest świętość”.
Inne publikacje odwołują się również do tego podziału, często definiując duchowość jako doświadczenie świadomego dążenia do integrowania swojego życia – poprzez przekraczanie samego siebie, ku temu, co postrzega się jako ostateczną wartość. Jednocześnie więc, poszukując pewnego sacrum: czegoś lub kogoś „poza sobą” byłoby według tej definicji istotą duchowości, ostateczną wartością. W praktyce sprowadza się to często do „przekraczania” własnych granic i otwartości na doświadczenie przeżycia działania jakiejś nieokreślonej siły.
Duchowość a zdrowienie alkoholików
Jak pisze Sławomir Chrost, „kiedy człowiek zaczyna trzeźwieć, zaczynają do niego docierać sygnały ze świata zewnętrznego. Przełomowym momentem jest pójście na miting. To właśnie dzięki niemu i wejściu na Program 12 Kroków Anonimowych Alkoholików człowiek odzyskuje swoją duchowość, którą utracił przez chorobę”.
Na podstawie rozmów przeprowadzonych z osobami, które miały za sobą przynajmniej roczną abstynencję, wynika, że:
– duchowość według alkoholików jest poznawaniem samego siebie. Wielu rozumiało ją jako „rozwój osobisty”, życie w zgodzie z samym sobą oraz akceptację tego, że nie wszystko w życiu zależy od nas samych. Stawiali ją również ponad tym, co materialne;
– można ją utożsamić z wiarą i Siłą Wyższą. Połowa respondentów postawiła znak równości pomiędzy duchowością a wiarą i Siłą Wyższa, jednak tę ostatnią każdy inaczej rozumie. Siła Wyższa jest jednak elementem nieodzownym w procesie zdrowienia. W samym zresztą Programie 12 kroków wskazano, że należy jej zawierzyć;
– w trakcie leczenia zmienia się duchowość alkoholików. Leczenie jest bowiem procesem, w którym się rozwijają. W jego trakcie dokonują refleksji nad życiem i uczą się radzić sobie w trudnych sytuacjach;
– duchowość pomaga alkoholikom w refleksji nad tym, co dzieje się w ich życiu, a także w odnalezieniu sensu życia;
– duchowość pomaga w podjęciu decyzji o leczeniu, jednak w przypadku każdego z rozmówców podejmowanie tej decyzji wygląda inaczej;
– duchowość odgrywa pozytywną rolę w procesie leczenia alkoholików, między innymi pomaga w utrzymaniu abstynencji. W wywiadzie jeden z chorych podkreślił, że dzięki duchowości jest bardziej świadomy swojej choroby i ma poczucie, że jest ktoś obok niego, kto pomoże mu przezwyciężyć trudności;
Rozwój duchowości
Osoby biorące udział w badaniu określiły, że ich duchowość przed podjęciem leczenia była „mała”. Po przynajmniej roku życia w trzeźwości podczas opisu duchowości pojawiły się takie określenia, jak: autentyczna, wciąż rozwijająca się, dojrzała, bardzo duża, pogłębiona i pogłębiająca się. Z poszczególnych rozmów wynika, że duchowość badanych w trakcie leczenia znacznie wzrosła.
Zebrane dane pokazują, że rola duchowości w procesie leczenia jest znaczna, ponieważ alkoholik czuje wsparcie Siły Wyższej i jest dzięki temu zmotywowany do działania. Jeden z badanych zaznaczył, że dzięki wejściu w Program 12 Kroków i zawierzeniu Sile Wyższej nie jest sam, ma motywację do działania, czerpie satysfakcję z życia. Podkreśla również, że nie czuje się samotny, został pozbawiony lęku i nie boi się pójść w miejsca, gdzie pije się alkohol.
Badania wykazały, że duchowość odgrywa znaczną rolę w procesie leczenia alkoholików, nie tylko na etapie podejmowania decyzji o leczeniu, ale przede wszystkim pomaga w utrzymaniu abstynencji. Jak podkreśla jeden z uczestników badania, duchowość pomaga w utrzymaniu abstynencji, ponieważ dzięki niej jest świadomy błędów, jakie popełnił w życiu, staje się lepszym człowiekiem. Dzięki poznaniu siebie jest bardziej świadomy swojej choroby i ma większą motywację do niepicia.
Osoby niepijące, które brały udział w badaniu, zaznaczyły, że dzięki duchowości są bardziej świadome siebie, swoich uczuć i emocji, wiedzą jak reagować w trudnych sytuacjach i zawsze mają się do kogo zwrócić. To pomaga w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych.
Źródło:
Sławomir Chrost, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, „Duchowość w procesie zdrowienia alkoholików”, 2020
fot. Prateek Gautam, Unsplash.com
Zostaw swój komentarz:
Dodaj komentarz