Ze statystyk wynika, że coraz więcej nastolatków częściej i wcześniej sięga po alkohol. Rolą rodziców jest troska o bezpieczeństwo dzieci i ochrona ich przed zagrożeniami, również płynącymi z wczesnej inicjacji alkoholowej. Jakie objawy wskazują na to, że dziecko pije alkohol i jak konstruktywnie wspierać jego abstynencję?
Dlaczego nastolatki sięgają po alkohol?
– aby czuć się dorosłym,
– aby dopasować się do otoczenia,
– aby czuć się dobrze i być na luzie,
– aby wyrazić swoją potrzebę buntu i chęć zmierzenia się z ryzykiem,
– aby zaspokoić ciekawość,
– ponieważ alkohol jest łatwo dostępny.
Sygnały ostrzegawcze, że dziecko pije alkohol
Niektóre z wymienionych niżej objawów są całkowicie naturalne w procesie dojrzewania, jednak powinno zaniepokoić, gdy kilka tych zjawisk występuje równocześnie:
– wyraźny spadek zainteresowania zajęciami, które poprzednio były dla dziecka atrakcyjne;
– większy poziom frustracji, stresu i rozdrażnienie. Częste zmiany nastroju;
– problemy szkolne – z nauką i zachowaniem;
– niechęć do kontaktów rodzinnych i skrywanie szczegółów dotyczących życia poza domem;
– zmiany zwyczajów związanych z jedzeniem i zasypianiem;
– wyczuwalny zapach alkoholu;
– zaniedbywanie wyglądu i stroju;
– zwiększenie potrzeb finansowych i ukrywanie sposobu wydatkowania „kieszonkowego”;
– nawiązywanie podejrzanych znajomości i reagowanie rozdrażnieniem na próby uzyskania przez rodziców informacji o tych kontaktach.
Krok 1: Informacja
Poniżej prezentujemy kilka zasad, które pomogą wspierać abstynencję u dziecka.
- Wytłumacz dziecku, że nie wyrażasz zgody na picie alkoholu, ponieważ kieruje tobą troska o jego zdrowie. Zapewnij, że nie chcesz dziecka karać, tylko chcesz z nim porozmawiać i mu pomóc, ponieważ je kochasz i się niepokoisz.
- Ważne jest, aby dziecko wiedziało, jakie są konsekwencje – po pierwsze – picia alkoholu (zdrowotne, prawne), a po drugie – złamania zakazu, jaki został wprowadzony.
- Rozmawiaj z dzieckiem o tym, dlaczego sięga po alkohol. Wskaż, w jaki sposób można sobie radzić z presją ze strony rówieśników namawiających do picia alkoholu. Możesz podsunąć kilka pomysłów na skuteczne odmawianie (odwołaj się do argumentu, że picie jest niebezpieczne dla zdrowia, jest nielegalne i że po alkoholu dziecko nie będzie w stanie kontrolować własnych zachowań, co może skutkować wstydliwą i żenującą sytuacją w towarzystwie i świadczyć o braku szacunku do samego siebie). Naucz dziecko również postawy asertywnej – jego „nie” zostanie lepiej „przyswojone” przez otoczenie, jeśli dziecko stanie prosto, nawiąże kontakt wzrokowy, powie, jak się czuje w danym momencie, nie będzie usprawiedliwiało swojej decyzji i zwyczajnie zawalczy o swoje.
W czasie rozmowy zadawaj pytania otwarte i pozwól dziecku się otworzyć. - Zrezygnuj z alkoholu i nie wyrażaj zgody na jego spożywanie w waszym domu. Pokaż, że zabawa czy spędzanie wolnego czasu nie musi być związane z piciem alkoholu.
- Powiedz innym rodzicom dzieci, z którymi twoja pociecha spędza czas wolny, jakie zasady zostały wprowadzone i że problem picia alkoholu pojawił się w waszym domu.
- Nie krytykuj i nie oceniaj dziecka. Doprowadź do rozwiązania, z którego obie strony będą usatysfakcjonowane.
- Na koniec watro rozważyć spisanie wszystkich ustaleń w formie kontraktu zobowiązującego dziecko do powstrzymywania się od picia, a także określającego konsekwencje związane z naruszeniem tych zobowiązań oraz wskazanie nagród i wzmocnień za utrzymywanie abstynencji. Omówcie też, jaki będzie sposób kontrolowania wywiązywania się z tej umowy i tryb przywracania utraconych przywilejów.
Krok 2: Interwencja
Jeśli dziecko wypiło alkohol, a ty masz na to niezbite dowody, rozmowę interwencyjną przeprowadź dopiero wtedy, gdy opadną emocje. Porozmawiaj wcześniej również ze współmałżonkiem, przyjacielem, kimś z rodziny, kto pomoże odreagować pierwsze, gwałtowne emocje. Określ swoje stanowisko wobec picia i sprecyzuj, co naprawdę chcesz dziecku powiedzieć. Pamiętaj o wszystkich zasadach prawidłowej rozmowy – odpowiedni czas, spokojne miejsce, trzeźwość dziecka i przede wszystkim – cele, jakie ci przyświecają. Niech dziecko wyraźnie usłyszy, że ci na nim zależy, że je kochasz i troszczysz się o jego los / szczęście, zależy ci na jego bezpieczeństwie i że jesteś gotów je wesprzeć w każdej sytuacji.
Krok 3: Wsparcie
W tym przypadku może się ono sprowadzać do częściowego kontrolowania wywiązywania się z zawartej umowy. Wymaga to jednak po stronie rodziców taktu, zdecydowania, wysiłku, uporu i delikatności. Twoje intencje nie zawsze będą czytelne dla dziecka, dlatego ważne jest podkreślanie miłości, troski, zainteresowania i chęci niesienia pomocy w każdej sytuacji. Na to składa się całokształt relacji, jakie istnieją w sferze rodzic – dziecko. Pamiętaj jednak, że dziecko w okresie dojrzewania doświadcza burzy hormonów, która może czasowo utrudniać kontakt.
Jeżeli poradzenie sobie z sytuacją wyda się zbyt trudne lub nie przyniesie pożądanego efektu, należy poszukać pomocy na zewnątrz. Mogą to być przyjaciele lub inni rodzice, którzy mają doświadczenie z radzeniem sobie w podobnych sytuacjach lub specjaliści – psycholodzy lub pedagodzy. W Polsce działa również „Pomarańczowa Linia”, telefon zaufania (801-14-00-68 ), pod którym rodzice pijących alkohol dzieci mogą uzyskać poradę i wsparcie.
Źródła:
http://www.parpa.pl/index.php/profilaktyka-system-rekomendacji/poradnik-dla-rodzicow
https://www.niaaa.nih.gov/publications/brochures-and-fact-sheets/make-a-difference-child-alcohol#TakingAction
http://www.imid.med.pl/pl/aktualnosci/ile-pije-mlodziez-nowy-raport-z-badan-hbsc
Dodaj komentarz