
Binge-watching, czyli oglądanie seriali przez wiele godzin bez przerwy, stało się popularnym sposobem na spędzanie wolnego czasu. Choć początkowo może wydawać się relaksującą formą rozrywki, badania pokazują, że nadmierna konsumpcja treści w ten sposób może prowadzić do negatywnych skutków dla zdrowia psychicznego. Jakie mechanizmy kierują tym zachowaniem i dlaczego może ono być szkodliwe?
Co to jest binge-watching?
Binge-watching to praktyka polegająca na oglądaniu seriali lub filmów w długich maratonach. Platformy streamingowe oferują automatyczne odtwarzanie kolejnych odcinków. Przez to, jeśli sami nie przerwiemy, oglądanie może trwać bez końca.
Zjawisko binge-watching to efekt połączenia możliwości technologicznych oraz mechanizmów, którymi rządzi się ludzka psychika. Dostęp do ogromnej ilości treści i emocjonalne zaangażowanie w historię oraz potrzeba „dokończenia” są głównymi motywatorami. W połączeniu z funkcjami automatycznego odtwarzania i społecznymi oczekiwaniami, binge-watching staje się zachowaniem trudnym do kontrolowania.
Binge-watching jest wspierany przez kilka mechanizmów psychologicznych. Po pierwsze, „zjawisko cliffhangera” – zakończenie odcinka w kluczowym momencie – motywuje do oglądania kolejnego. Dodatkowo, automatyczne odtwarzanie kolejnych odcinków sprawia, że nie musimy podejmować decyzji o zatrzymaniu oglądania, co ułatwia popadanie w ten nawyk. Zjawisko to jest również napędzane przez emocjonalne zaangażowanie w postacie i fabułę.
Binge-watching: nawyk czy uzależnienie
Naukowcy od lat badają zjawisko binge-watching, a badania pokazują, że nadmierne oglądanie może prowadzić do poważnych problemów. Największym zagrożeniem jest uczucie żalu, które często pojawia się po długich seansach. Badania przeprowadzone przez zespół naukowców z Uniwersytetu w Singapurze w 2022 roku wskazują, że poczucie winy może wynikać z marnowania czasu i zaniedbywania innych obowiązków.
Dodatkowo, badania sugerują, że binge-watching może wpłynąć na naszą codzienność, ograniczając czas na aktywności społeczne, pracę czy sen. Osoby, które regularnie angażują się w długie maratony serialowe, mogą doświadczać trudności w utrzymaniu równowagi między rozrywką a obowiązkami. Zjawisko to może prowadzić do problemów z koncentracją i zmniejszeniem efektywności w pracy.
Binge-watching: wpływ na zdrowie psychiczne
Długotrwałe oglądanie seriali wiąże się z obniżeniem nastroju, a nawet rozwojem depresji i lęku. Badania opublikowane w „Journal of Behavioral Addictions” w 2021 roku wskazują, że osoby zmagające się z nadmiernym binge-watchingiem mogą również doświadczać problemów z relacjami międzyludzkimi i trudnościami w zarządzaniu emocjami.
Badania wskazują, że nadmierna konsumpcja mediów może prowadzić do poczucia żalu, problemów z koncentracją, a nawet zaburzeń psychicznych. Ważne jest, by zrozumieć mechanizmy, które kierują tym zachowaniem, i znaleźć równowagę między rozrywką a innymi aspektami życia. Warto również pamiętać, że w miarę jak technologia staje się coraz bardziej zaawansowana, odpowiedzialne korzystanie z mediów staje się kluczowe dla zdrowia psychicznego.
Źródło: “Binge-watching Uncovered: Examining the interplay of perceived usefulness, habit, and regret in continuous viewing“, NOVA Information Management School (NOVA IMS), Universidade NOVA de Lisboa, Maria Bastos , Mijail Naranjo-Zolotov , Manuela Aparício
Dodaj komentarz