Włoscy badacze wyszli z założenia, że kluczową rolę w uzależnieniu odgrywa uczenie się asocjacyjne, które wzmacnia powiązania między sygnałami ze środowiska a informacjami związanymi z uzależnieniem. Zatem czy myślenie pragnieniami ma znaczenie we wzmacnianiu skojarzeń związanych z uzależnieniem?
Uczenie asocjacyjne to proces polegający na tworzeniu skojarzeń, stanowiących połączenia między dwoma bodźcami, z których jeden jest bodźcem obojętnym, nie wiążącym się z żadnymi emocjami, natomiast drugi jest nacechowany emocjonalnie: albo pozytywnie (nagroda), albo negatywnie (kara). Engramy to inaczej ślady pamięciowe, czyli zmiany pozostawione w układzie nerwowym przez określone przeżycie lub bodziec, stanowiące podstawę późniejszego odtwarzania. Ślady pamięciowe pozostawiają zmiany w biochemicznej strukturze pamięci długotrwałej.
W swojej pracy badacze postanowili przetestować hipotezę, czy myślenie pragnieniami jest kluczowym czynnikiem wzmacniającym skojarzeń związanych z uzależnieniem.
Ich zdaniem uzależnienie można postrzegać jako anomalną ekspresję mechanizmów neuronalnych odpowiadających za uczenie się i pamięć, które w normalnych okolicznościach wspierają kształtowanie zachowań służących przetrwaniu, a związanych z dążeniem do nagród i wykrywaniem sygnałów je przewidujących. W szczególności potencjalnym mechanizmem utrzymywania się uzależnienia jest pamięć skojarzeniowa. Zgodnie z tym poglądem uczenie się asocjacyjne stale poprawia pamięć informacji związanych z przedmiotem uzależnienia, na przykład używanie alkoholu, w tym późniejsze nawroty, następuje po ekspozycji na sygnały wcześniej kojarzone z używaniem alkoholu. Zdaniem badaczy myślenie pragnieniami reprezentuje proces poznawczy, dzięki któremu rekonsolidacja pamięci nieprawidłowo aktualizuje ślady pamięciowe (engramy) związane z uzależnieniem.
Badacze przebadali 26 dorosłych palaczy tytoniu, angażując ich w myślenie pragnieniowe przed wykonaniem zadania uczenia się skojarzeniowego, w którym neutralne słowa (wskazówki) były pokazywane wraz z obrazami (związanymi z paleniem lub neutralnym kontekstem) z różną częstotliwością.
Z listy ochotników chętnych do wzięcia udziału w eksperymentach behawioralnych na Uniwersytecie D’Annunzio w Chieti we Włoszech wybrano osoby w wieku od 18 do 30 lat.
Uczestnicy zostali przydzieleni do jednej z trzech grup:
- eksperymentalna grupa palaczy zaangażowana w myślenie pragnieniowe (26 osób),
- grupa palaczy wykonująca zadanie kontrolowania wyobraźni (21 osób),
- grupa osób niepalących wykonujących to samo zadanie polegające na kontrolowaniu wyobraźni (22 osoby).
Żadna ze zmiennych kontrolnych nie różniła się istotnie pomiędzy grupą eksperymentalną a dwiema grupami kontrolnymi. Testy wykazały, że silne skojarzenia związane z paleniem były jedynym rodzajem skojarzeń, które były lepiej zapamiętywane drugiego dnia w porównaniu z pierwszym dniem, wykazując znaczącą dodatnią zmianę poziomu błędów.
Badacze podkreślają, że myślenie pragnieniowe samo w sobie nie jest dezadaptacyjne. Na przykład pomocne może być w motywowaniu poszczególnych osób do planowania odpowiednich działań poprzez oczekiwanie przyjemnych rezultatów. Jednak myślenie pragnieniami staje się dysfunkcyjne, gdy przyjmuje formę dominującą i słabo uregulowaną.
Wyniki otrzymane w omawianym badaniu dostarczyły dowodów behawioralnych na poparcie poglądu, że myślenie pragnieniami ma ogromne znaczenie we wzmacnianiu skojarzeń związanych z uzależnieniem. Co ważne, takie dysfunkcyjne procesy adaptacyjne są wspólne dla wielu, jeśli nie wszystkich, rodzajów uzależnień. Wiedzę tę, zdaniem autorów, można wykorzystać celem nowego spojrzenia na mechanizmy powstawania uzależnienia oraz proces terapii uzależnienia.
Źródło:
Twisted memories: Addiction-related engrams are strengthened by desire thinking, 2023
Zostaw swój komentarz:
Mogą Cię zainteresować:
Dodaj komentarz