W erze wszechobecnych technologii i powszechnego dostępu do smartfonów zjawisko „phubbingu”, czyli ignorowania osób na rzecz korzystania z telefonu, stało się nowym wyzwaniem dla relacji rodzinnych. Najnowsze badania przeprowadzone w Lublinie rzucają światło na to, jak częste korzystanie z urządzeń mobilnych przez rodziców wpływa na zdrowie psychiczne ich dzieci, w tym poczucie samotności, satysfakcję z życia rodzinnego i problematyczne korzystanie z technologii.
Cel i przebieg badania
Projekt badawczy koncentrował się na analizie wpływu phubbingu rodzicielskiego na funkcjonowanie emocjonalne młodzieży. W badaniu wzięło udział 180 uczniów szkół średnich w wieku 14-20 lat. Przez 10 dni wypełniali oni dzienniczki, raportując swoje codzienne doświadczenia. Zastosowano kilka skal pomiarowych, m.in. Skalę Phubbingu Rodziców, Skalę Samotności i Skalę Bilansu Afektywnego, które pozwoliły na uzyskanie szczegółowego obrazu emocji i zachowań młodzieży.
Kluczowe wyniki badania
Problematyczne korzystanie ze smartfonów przez młodzież
Wyniki badań wskazują, że im częściej rodzice wykazują zachowania phubbingu, tym częściej ich dzieci kompulsywnie korzystają z telefonów. Obserwowanie dorosłych stale zajętych smartfonem sprawia, że młodzi ludzie zaczynają traktować intensywne korzystanie z technologii jako normę. Ten wzorzec naśladownictwa może prowadzić do uzależnienia od urządzeń mobilnych, co szczególnie zagraża osobom w wieku dojrzewania.
Poczucie samotności
W badanej grupie stwierdzono, że dzieci ignorowane przez rodziców na rzecz telefonu częściej odczuwają samotność i izolację. Phubbing rodzicielski wpływa na percepcję relacji w rodzinie, budząc w dzieciach poczucie bycia zaniedbywanym i mało ważnym. Co ciekawe, wzorce samotności były bardziej zauważalne w relacjach z matką niż z ojcem. Może to być związane z tradycyjnie przypisywaną matkom rolą emocjonalnego wsparcia w rodzinie.
Funkcjonowanie emocjonalne i satysfakcja z życia rodzinnego:
Uczestnicy, którzy doświadczali phubbingu ze strony rodziców, raportowali więcej emocji negatywnych, takich jak smutek, złość i lęk, a także mniejsze zadowolenie z relacji rodzinnych. Badanie potwierdziło, że szczególnie negatywnie oddziałuje phubbing matki, co może wynikać z większej liczby bezpośrednich interakcji matka-dziecko w codziennym życiu. Dzieci mogą odczuwać brak wsparcia i zaangażowania ze strony matki, co przekłada się na ich niższy bilans emocjonalny.
Relacje rodzinne i style rodzicielskie
Zjawisko phubbingu okazało się powiązane z konkretnymi stylami rodzicielskimi. Phubbing matki wykazywał dodatnią korelację z odrzuceniem, chaosem i stosowaniem przymusu w wychowaniu. To może wpływać na obniżenie jakości relacji rodzinnych i zwiększenie napięć między rodzicem a dzieckiem. Brak ciepła w relacji oraz nadmierne stosowanie przymusu może zaburzać emocjonalny rozwój młodzieży i sprzyjać wzrostowi frustracji, co pogłębia poczucie samotności i niepewności.
Medialność problematycznego korzystania z telefonu
Analizy ujawniły, że problematyczne korzystanie z telefonu przez młodzież może pełnić rolę mediatora w relacji między phubbingiem rodziców a emocjonalnym funkcjonowaniem dziecka. W przypadku, gdy dzieci uczą się wzorców nadmiernego korzystania z telefonów od rodziców, ich bilans emocjonalny ulega pogorszeniu. Bardziej odczuwają one negatywne emocje, takie jak lęk i przygnębienie.
Wnioski i rekomendacje
Wyniki badań pokazują, że phubbing rodziców to nie tylko przelotne zachowanie. To czynnik wywierający głęboki wpływ na zdrowie emocjonalne dzieci. Badanie sugeruje, że im bardziej rodzice oddzielają czas spędzany z dzieckiem od czasu, kiedy korzystają ze smartfona, tym bardziej pozytywny wpływ mają na rozwój emocjonalny swoich pociech.
Kluczowe zalecenia wynikające z badania to edukacja cyfrowa i zwiększanie świadomości higieny cyfrowej zarówno wśród rodziców, jak i dzieci. Wprowadzenie norm rodzinnych regulujących korzystanie z telefonów, np. „no phone zone” podczas wspólnych posiłków czy rodzinnych aktywności, mogłoby pomóc ograniczyć negatywne skutki phubbingu. Programy profilaktyczne mogłyby dodatkowo wspierać rodziny w utrzymaniu zdrowych nawyków cyfrowych, promując równowagę między życiem online a offline.
Znaczenie wyników dla przyszłości
Phubbing rodziców jest problemem, który w perspektywie długofalowej może pogłębiać trudności emocjonalne i społeczne młodzieży. Ustalając odpowiednie granice korzystania z technologii w domu, rodzice mogą przyczynić się do budowania zdrowych wzorców relacji i lepszego dobrostanu psychicznego swoich dzieci. Wyniki tego badania stanowią istotny wkład w zrozumienie, jak nowe technologie wpływają na rodzinę. Pokazują jednocześnie, że wrażliwość na potrzeby emocjonalne młodzieży jest kluczowym czynnikiem budującym zdrowe i wspierające środowisko domowe.
Źródło:
Zostaw swój komentarz:
Mogą Cię zainteresować:
Dodaj komentarz