
Internet stał się integralną częścią życia młodych ludzi w Polsce, oferując szeroki dostęp do treści i narzędzi komunikacji. Według danych Eurostatu z roku 2021, 92% polskich gospodarstw domowych miało dostęp do internetu, co odpowiada średniej europejskiej. W rodzinach z dziećmi do 15. roku życia, poziom dostępu do internetu wyniósł aż 99,5%. To oznacza, że internet stał się dostępny dla młodych ludzi ze wszystkich klas społecznych.
Dodatkowo, internet w Polsce jest wysokiej jakości, ponieważ 99% Polaków korzysta z łącza szerokopasmowego. Statystyki Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) potwierdzają, że młodzi ludzie są grupą najintensywniej korzystającą z internetu. Mają stosunkowo wysokie kompetencje cyfrowe w porównaniu do starszych grup.
Internet dostępny dla wszystkich
W ostatniej dekadzie znacznie wzrosła dostępność internetu mobilnego, głównie dzięki smartfonom. W 2019 roku 93% najmłodszej grupy wiekowej (16–24 lat) korzystało z internetu mobilnego. To stanowi znaczący wzrost w porównaniu do 2012 roku.
Nastolatki spędzają znaczną ilość czasu online, zgodnie z badaniami. Średnio spędzają w sieci około 4 godzin i 50 minut w dni powszednie. W weekendy: 6 godzin i 10 minut . Istotnym trendem jest wzrost czasu spędzanego w sieci od 2014 roku.
- 72% nastolatków codziennie lub prawie codziennie ogląda filmy online, głównie na YouTube
- 96% nastolatków korzysta co najmniej raz dziennie z serwisów społecznościowych, z Facebookiem, Instagramem i TikTokiem na czele.
- Gry online stały się popularną formą rozrywki dla młodych ludzi. 29% gra codziennie lub prawie codziennie, a 48% przynajmniej raz w tygodniu. Warto zaznaczyć, że różnice w popularności gier online występują między dziewczynami a chłopcami.
Mimo wielu korzyści wynikających z korzystania z internetu, takie jak dostęp do wiedzy, rozrywki i komunikacji, istnieją również potencjalne zagrożenia związane z nadmiernym i problemowym korzystaniem z sieci. Dlatego ważne jest, aby rodzice, nauczyciele i opiekunowie byli świadomi tych trendów. Angażowali się w edukację młodych ludzi w zakresie zdrowego i odpowiedzialnego korzystania z internetu.
Nadużywanie i inne zagrożenia
Definicja nadużywania lub uzależnienia od internetu pozostaje przedmiotem kontrowersji i braku jednomyślności wśród naukowców. W literaturze naukowej często używa się ogólniejszego terminu „problemowe używanie internetu” (PUI), który jest uważany za neutralny i mniej stygmatyzujący. Szczególnie w kontekście młodych ludzi, u których problemy te mogą mieć charakter przejściowy.
Mierzenie problemowego używania internetu jest trudne,. Nie można go jednoznacznie zdefiniować ani ocenić tylko na podstawie czasu spędzonego w sieci. W celu oceny PUI, stosuje się specjalnie opracowane testy psychologiczne. Zawierają one pytania dotyczące różnych objawów nadużywania internetu: zaniedbywanie obowiązków szkolnych czy rodzinnych, symptomy odstawienia, nadmierny czas spędzany online, czy powracające myśli o internecie.
W badaniach przeprowadzonych w Polsce w 2012 roku z wykorzystaniem testu Internet Addiction Test (IAT), 1,3% uczniów miało objawy uzależnienia od internetu, a 12% znalazło się w grupie ryzyka. W 2018 roku podobne badania wykazały, że 0,5% badanych miało nasilone objawy uzależnienia, a 11,4% znalazło się w grupie ryzyka. Wyniki te były zbliżone między chłopcami a dziewczynkami.
W najnowszym badaniu „Nastolatki 3.0” z 2020 roku stwierdzono, że wysoki poziom problemowego używania internetu dotyczy jednej trzeciej polskich nastolatków, a bardzo wysokie – 3,2%. Obserwowano niewielki wzrost w porównaniu z rokiem 2018. Co istotne, wielu młodych ludzi zdaje sobie sprawę z problemu. 64% zgodziło się ze stwierdzeniem, że powinni korzystać mniej z smartfona. 50% przyznało, że korzystają z urządzeń ekranowych dłużej, niż planowali.
W badaniach przeprowadzonych w 2018 roku stwierdzono różne objawy PUI u nastolatków. Chodzi m.in. o: korzystanie z internetu mimo braku potrzeby, odczuwanie nudy podczas braku dostępu do internetu, zaniedbywanie relacji z rodziną i przyjaciółmi, próby bezskutecznego ograniczenia czasu spędzanego online, zaniedbywanie podstawowych potrzeb, takich jak jedzenie i sen, oraz konflikty z rodziną i przyjaciółmi.
Źródło: “Dzieci się liczą 2022”, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
Dodaj komentarz