Jak pomóc osobie z uzależnieniem od hazardu?

Uzależnienie od hazardu jest zaburzeniem zachowania charakteryzującym się zaabsorbowaniem i utratą kontroli nad graniem w gry hazardowe. Gra jest podejmowana mimo doświadczania negatywnych konsekwencji z nią związanych. Okazuje się jednak, że konsekwencje gry ponosi nie tylko osoba grająca, ale również jej najbliższe otoczenie.

Jeśli bliska osoba jest uzależniona od hazardu, odczuwać możemy zranienie, złość, smutek i frustrację, ale towarzyszy nam także chęć pomocy. Warto pamiętać, że kompulsywne uzależnienie od hazardu jest uleczalne. 

Jak pomóc osobie z uzależnieniem od hazardu?

Warto pamiętać, że ważnym aspektem terapii jest również współpraca z rodziną. Jej podstawowym celem jest zrozumienie istoty uzależnienia oraz wypracowanie wspólnej strategii przywrócenia równowagi w rodzinie. Członkowie rodzin będą się także uczyć jak racjonalnie, z pozycji dorosłego, komunikować się i motywować do sięgnięcia po pomoc.

Pierwszym krokiem jest prawidłowa komunikacja z osobą z uzależnieniem. Kluczowe jest używanie komunikatów „ja” i w ten sposób przekazywanie informacji na temat wpływu hazardu na życie twoje i całej rodziny. Mówiąc, trzymaj się faktów i własnych odczuć. Mimo że to trudne, postaraj się zachować spokój – nie oceniaj, nie krytykuj i nie obwiniaj. Unikaj wszelkich form moralizowania, oskarżeń i gróźb. Bądź cierpliwy i stanowczy, pamiętając, że pokonanie uzależnienia wymaga czasu i wysiłku. Uważnie obserwuj osobę z uzależnieniem i osoby w najbliższym otoczeniu pod kątem sygnałów mogących świadczyć o zaburzeniach depresyjnych czy myślach samobójczych.

Oprócz wspomnianych zasad komunikacji, przygotowując się do rozmowy z osobą z uzależnieniem od hazardu, warto pozyskać informacje o tym zaburzeniu i przyjrzeć się możliwościom leczenia. Następnie należy opowiedzieć o tym, jak uzależnienie od hazardu bliskiej osoby wpływa na ciebie i innych. Weź pod uwagę, że osoba z uzależnieniem od hazardu powinna mieć czas na podzielenie się swoimi problemami, aby móc się otworzyć, czując się przy tym komfortowo.

O czym jeszcze pamiętać?

• Ponoszenie konsekwencji zachowań przez osobę z uzależnieniem. Twój bliski musi wziąć odpowiedzialność za swój problem. Dlatego nie należy go chronić przed  konsekwencjami jego zachowania. W związku z tym absolutnie nie płać za niego rachunków ani nie pożyczaj pieniędzy. Ponadto nie ukrywaj i nie usprawiedliwiaj zachowań wynikających z trwania w uzależnieniu. Pamiętaj, że ratowania osoby z uzależnieniem z kłopotów jedynie pogłębia zaburzenie i osłabia motywację do zmiany.
• Propozycja innych form spędzania czasu. Postaraj się pomóc bliskiej osobie w zastąpieniu hazardu innymi zajęciami. Możesz złożyć propozycję ciekawych form spędzania czasu oraz czynnie uczestniczyć we wspólnych, interesujących przedsięwzięciach. Mogą to być np. różnego rodzaju aktywności fizyczne, poszukiwanie nowego hobby, udział w kursach rozwoju osobistego bądź inne formy relaksu.
• Pomoc w rozwiązaniu problemów finansowych. Realną pomocą w tej sytuacji może być próba zachęcenia do spotkania z doradcą finansowym. Osoby takie posiadają specjalne kwalifikacje, by pomóc ludziom zarządzać finansami oraz długami.
• Zachęta do uczestnictwa w grupach wsparcia. Osoby z uzależnieniem od hazardu często czują się samotne i nierozumiane przez otoczenie. Postaraj się zachęcić bliską osobę z problemem do uczestnictwa w specjalnych grupach wsparcia, gdzie będzie mogła podzielić się swoimi lękami, zmaganiami i pragnieniami. W tym bezpiecznym środowisku istnieje także możliwość pozyskania narzędzi do radzenia sobie z nałogowymi zachowaniami. Przeczytaj o Wspólnocie Anonimowych Hazardzistów.
• Zachęcanie do podjęcia terapii. Terapia pomaga zmienić osobie z uzależnieniem przekonania na temat hazardu i nauczyć się, jak radzić sobie ze stresem. Nierzadko wskazana jest także farmakoterapia, ponieważ uzależnieniu mogą towarzyszyć innego rodzaju problemy ze zdrowiem psychicznym, np. depresja, lęk, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne.

Istnieje również możliwość skorzystania z formy pomocy, jaką jest Wspólnota Haz-Anon, czyli grupy kobiet i mężczyzn, którzy zetknęli się z problemem hazardu swoich bliskich.

Źródła:

Strona internetowa Wspólnoty Anonimowych Hazardzistów

„Hazard i inne uzależnienia behawioralne : doniesienia z badań” pod redakcją Iwony Niewiadomskiej, Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej „Res Humanae”, Warszawa 2015

„Uzależnienia behawioralne”, Lidia Cierpiałkowska, Iwona Grzegorzewska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018