Upodobania i częstotliwość zachowań seksualnych jest niezwykle zróżnicowana. Jednak pewne zachowania seksualne mogą być szkodliwe – wiązać się z nimi mogą konsekwencje podobnie destrukcyjne, jak w przypadku uzależnienia od substancji.
Bardzo trudno ocenić, co jest normą, a co wykracza poza bezpieczne i prawidłowe zachowania na tle seksualnym. Rozpoznanie i leczenie kompulsywnych zachowań seksualnych nie jest łatwe. W Międzynarodowej klasyfikacji ICD-10 nie wyróżnia się kategorii „uzależnienie od seksu”. „W związku z tym postawienie takiego rozpoznania nastręcza wielu trudności.
Mówiąc najprościej, z kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi mamy do czynienia, gdy uprawianie seksu staje się sposobem na ucieczkę od problemów, z którymi nie jesteśmy w stanie się skonfrontować i uporać. Staje się on „narzędziem” do rozładowywania emocji.
Objawy kompulsywnych zachowań seksualnych?
Możemy mówić o tym zaburzeniu, gdy wystąpią co najmniej 2 z 6 wskazanych poniżej czynników:
- Przymus. Osoby z kompulsywnymi zaburzeniami seksualnymi czują wręcz fizyczny przymus, by znaleźć zaspokojenie. Choć niejednokrotnie seks lub masturbacja sprawiają danej osobie ból, ze względu na odczuwany przymus kontynuują te zachowania.
- Niewystarczające doznania. Osoba, dla której aktywność seksualna jest problemem, potrzebuje coraz to nowych doznań. Dotychczasowe pieszczoty, pozycje, partnerzy przestają być satysfakcjonujące. Aby osiągnąć orgazm czy zaspokojenie potrzebne są coraz to nowe doznania, a z czasem – coraz więcej.
- Brak kontroli. Kompulsywne zachowania seksualne sprawiają, że osoba przestaje mieć kontrolę nad swoim zachowaniem. Pożądanie pojawia się w nieodpowiedniej (ze względu na czas i miejsce) chwili, a zapanowanie nad nim jest niezwykle trudne, a z czasem niemożliwe.
- Zaniedbywanie obowiązków. Zdrowa osoba, gdy odczuwa jakąś „zachciankę” jest w stanie powiedzieć sobie „nie teraz”. W przypadku osoby z tym zaburzeniem odłożenie tego na później jest niezwykle trudne. Z czasem potrzeba zaspokojenia głodu staje się najważniejsza, przez co osoba zaniedbuje swoje obowiązki – terminy, zobowiązania. To przekładać się może choćby na problemy w pracy, a co za tym idzie, na finanse.
- Ograniczenie innych przyjemności. Wszystkie aktywności, jakie osoba miała w życiu, wraz z rozwojem zaburzenia – zanikają. Seks sprawia, że osoba nierzadko szuka wymówki, by np. zostać w domu, nie jechać na umówione spotkanie towarzyskie.
- Kontynuacja mimo szkód. I niejednokrotnie powielanie tych samych zachowań i błędów. Osoby z kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi nie mają swego rodzaju hamulca. Ból, komentarze z zewnątrz czy niejednokrotnie nawet wyznawane wartości nie są w stanie powstrzymać ich przed powtarzaniem czynności.
Jakie jeszcze symptomy mogą towarzyszyć problematycznym zachowaniom na tle seksualnym? To bardzo często oszukiwanie, np. prowadzenie podwójnego życia, wmawianie partnerowi „zostawania w pracy po godzinach” lub „wyjazdu w delegację”, by w tym czasie np. spędzać czas z kochankami. To także korzystanie z każdej wolnej minuty na szukanie sytuacji o zabarwieniu seksualnym, erotycznym. Również tworzenie takich sytuacji. Idąc dalej – szukanie przygód o charakterze seksualnym. Osoba z zaburzeniem potrzebuje świeżych bodźców. I wreszcie – łamanie prawa: podglądanie, prowadzenie nieprzyzwoitych rozmów, popadanie w kłopoty z powodu swoich seksualnych potrzeb.
Jeśli obserwujesz, że zachowanie własne lub bliskiej osoby wymyka się z ram, warto zareagować, by uniknąć cierpienia, mając też świadomość, że leczenie będzie trwać krócej.
Źródła:
„Gdy seks staje się problemem”, Marta Kołacka, Fundacja ETOH, Warszawa 2013
Zostaw swój komentarz:
Dodaj komentarz