
Dane dotyczące prawdopodobnych zatruć z powodu używania nowych substancji psychoaktywnych są zbierane przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Dane z 2022 roku wskazują na spadek wskaźników zatruć z powodu NSP do 303 przypadków. Od 2018 roku, kiedy wprowadzono rozwiązania generyczne, odnotowujemy zmniejszanie się liczby zatruć z powodu używania NSP.
Problem zatruć wywołanych przez nowe substancje psychoaktywne (NSP) jest jednym z poważniejszych zagrożeń dla zdrowia publicznego. NSP często zawierają toksyczne składniki, a ich wpływ na organizm bywa nieprzewidywalny, co zwiększa ryzyko przedawkowań i zatruć. Chociaż liczba przypadków zatruć związanych z NSP zmniejszyła się od czasu wprowadzenia w 2018 roku przepisów ograniczających ich dostępność, wciąż obserwujemy setki takich przypadków rocznie – w 2022 roku zarejestrowano ich 303. NSP pozostają realnym wyzwaniem dla systemu opieki zdrowotnej i służb ratunkowych, wymagając stałej edukacji oraz monitorowania ich używania.
Zakażenia wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków
Przyjmowanie narkotyków w formie iniekcji wiąże się z wysokim ryzykiem chorób zakaźnych. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH), w 2021 roku rozpoznano w Polsce 2050 nowych przypadków zakażenia HIV, z czego 30 dotyczyło osób stosujących narkotyki dożylnie. Liczba zakażeń w tej grupie wzrosła ponad dwukrotnie w 2022 roku. Przeprowadzone badania epidemiologiczne obejmowały osoby z Warszawy, Chorzowa i Wrocławia, gdzie szybkie testy wykazały rozpowszechnienie HIV na poziomie 8% wśród iniekcyjnych użytkowników narkotyków, a HCV – na poziomie 31,2%.
Wyniki badań dotyczących zakażeń i znaczenie szczepień
Badania wykazały, że zakażenie SARS-CoV-2 występuje w tej grupie w stopniu umiarkowanym (1,6% populacji objętej badaniem), jednak eksperci z NIZP-PZH zalecają intensyfikację szczepień przeciw COVID-19, aby zredukować ryzyko ciężkich powikłań u osób przyjmujących substancje psychoaktywne.
Wśród badanych najliczniejszą grupę stanowili mężczyźni, a większość miała ponad 35 lat. Analiza sposobu stosowania substancji psychoaktywnych wykazała, że preferowane substancje różnią się w zależności od lokalizacji: w Chorzowie najczęściej przyjmowana była morfina (76,9%), podczas gdy w Warszawie i Wrocławiu dominowała heroina (odpowiednio 50% i 82,5%).
Programy redukcji szkód – wsparcie dla użytkowników
Redukcja szkód stanowi kluczowy element polityki przeciwdziałania narkomanii w Polsce od 1992 roku, a od 2011 roku jest ona formalnie uwzględniona w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. W 2022 roku w ramach programów wymiany igieł i strzykawek, prowadzonych w 10 miastach Polski, wydano ponad 99 525 strzykawek i 10 707 igieł dla około 1981 osób. Programy te nie tylko zmniejszają ryzyko transmisji HIV i HCV, ale również oferują wsparcie edukacyjne i motywacyjne dla osób używających narkotyków. W ramach działań prewencyjnych rozdawane są także środki czystości i prezerwatywy, a specjalnie wyszkoleni pracownicy pomagają w nawiązaniu kontaktu z klientami oraz zachęcają do podjęcia leczenia.
Zmiany na polskiej scenie narkotykowej
Scena narkotykowa w Polsce uległa w ostatnich latach znacznym zmianom. Heroina, która wcześniej była dominującą substancją, została częściowo wyparta przez morfinę i amfetaminę, zwłaszcza w miastach takich jak Kraków, gdzie heroina niemal całkowicie zniknęła z rynku. W Warszawie i Wrocławiu nadal pozostaje popularna, ale użytkownicy coraz częściej sięgają także po substancje takie jak alkohol (71% badanych), benzodiazepiny (59%) oraz metadon (52%).
Statystyki dotyczące leczenia uzależnień
Według danych z 2022 roku, większość nowych pacjentów rozpoczynających leczenie z powodu problemów z narkotykami to osoby uzależnione od stymulantów (50%) i marihuany (31%), co wskazuje na zmieniające się preferencje wśród użytkowników. Opioidy stanowią obecnie trzecią najczęstszą przyczynę rozpoczęcia leczenia (8% przypadków).
Źródło:
Uzależnienia w Polsce. Raport 2023, KCPU
Mogą Cię zainteresować:

Dodaj komentarz