Zaburzenie korzystania z Internetu to stosunkowo nowe zjawisko i problem, który narasta na świecie. Z danych wynika, że dotyczyć może 5%–10% populacji na całym świecie. I choć większość osób korzysta z Internetu, nie tracąc nad tym kontroli, rośnie liczba tych, którzy spędzają coraz więcej wolnego czasu właśnie w świecie wirtualnym. Przy wystąpieniu pewnych czynników ryzyka może to mieć negatywne skutki dla ich funkcjonowania (psychicznego, emocjonalnego, zawodowego).
Zaburzenie korzystania z Internetu nie zostało oficjalnie opisane w DSM-5, ze względu na zbyt szeroki zakres czynności, które mogą być potencjalnie uzależniające (np. uprawianie hazardu przez Internet, oglądanie pornografii czy granie w gry wideo).
Jakie są objawy zaburzeń korzystania z Internetu?
Chcąc zdefiniować to zaburzenie, badacze zwrócili uwagę na takie kryteria, jak:
- Nadmierne zaabsorbowanie i zaangażowanie w aktywności związane z Internetem.
- Potrzeba spędzania coraz większej ilości czasu w sieci.
- Objawy odstawienia.
- Nieudane próby ograniczania czasu spędzanego online.
- Problemy z gospodarowaniem czasem.
- Utrata zainteresowania innymi aktywnościami – rezygnacja z pasji i hobby.
- Trudności w funkcjonowaniu społecznym.
- Modyfikacja nastroju Internetem – ucieczka od problemów, uśmierzanie nastroju.
- Oszukiwanie w sprawie ilości czasu spędzanego w sieci.
Wskazuje się również elementy dodatkowe, czyli upośledzenie funkcjonowania społecznego przekładające się na utratę znaczących relacji w pracy czy szkole. Osoba z tym zaburzeniem często nie jest w stanie się skupić, bo czuje przymus „zajrzenia” do Internetu.
Objawy psychiczne
U osób z zaburzeniem korzystania z Internetu obserwuje się często zaburzenia depresyjne, stany lękowe, agresję i zaburzenia kontroli impulsów. Nierzadko u osób młodych dorosłych pojawia się także dysregulacja emocjonalna, fobia społeczna, bóle somatyczne, zachowania buntownicze, nadpobudliwość i symptomy dysocjacyjne.
Obserwuje się także współwystępowalność innych zaburzeń, np. szkodliwego używania alkoholu. Co ciekawe, jak podaje Cierpiałkowska, „problemowe picie alkoholu przez rodziców zostało powiązane z nadmiernym korzystaniem z Internetu oraz depresją, niepokojem i agresja u chłopców, jak również funkcjonowaniem rodzinnym i agresją u dziewcząt.”
Sygnałami ostrzegawczymi zaburzeń korzystania z Internetu mogą być także: zmiana w zakresie codziennych aktywności, unikanie kontaktów z innymi, rezygnacja z przyjemności, zaniedbywanie siebie, zwiększony poziom złości, apatia i brak nastroju, zwiększone wydatki i „nierozstawanie” się z telefonem z dostępem do Internetu. Stąd niezwykle ważna jest w tym obszarze profilaktyka.
Źródła:
„Uzależnienia behawioralne”, Lidia Cierpiałkowska, Iwona Grzegorzewska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018
„Uzależnienia technologiczne wśród dzieci i młodzieży. Teoria, profilaktyka, terapia – wybrane zagadnienia”, Ewa Krzyżak-Szymańska, Minister Zdrowia, KBPN, Kraków 2018
Dodaj komentarz