Zaburzenie używania telefonu – TEST

Zaburzenie korzystania z telefonu komórkowego i smartfona dotyczy w dzisiejszych czasach coraz młodszej grupy osób. Wiele z nich ma problem z racjonalnym użytkowaniem tych urządzeń. Przejawia się to nadmiernym rozmawianiem, wysyłaniem wiadomości i potrzebą posiadania włączonego telefonu przez cały czas. Jednak jako rodzaj zaburzenia psychicznego zaburzenie używania telefonu nie jest ujęte w żadnej klasyfikacji medycznej.

Kwestionariusz do Badania Uzależnienia od Telefonu Komórkowego

Podobnie jak w przypadku innych uzależnień, w badaniu stopnia zaburzeń używania z telefonu komórkowego wykorzystuje się różne skale diagnostyczne. Jedną z nich jest polski Kwestionariusz do Badania Uzależnienia od Telefonu Komórkowego (KBUTK) E. Potembskiej oraz B. Pawłowskiej. Test składa się z 33 pytań, na które użytkownik telefonu komórkowego może odpowiedzieć:

• 0 punktów – nigdy
• 1 punkt – rzadko
• 2 punkty – czasem
• 3 punkty – często
• 4 punkty – zawsze

Łączny wynik testu waha się od 0 do 132 punktów. Na tej podstawie wskazać można grupę osób właściwie użytkujących urządzenie (gdy suma punktów nie przekracza 30), zagrożonych zaburzeniem (gdy wynik z testu mieści się w przedziale od 31 do 69 punktów) oraz osób z zaburzeniem używania telefonu (jeśli suma punktów przekracza 70).

Skala Problematycznego Używania Telefonu Komórkowego przez Młodzież

Na podstawie KBUTK opracowano test – Skalę Problematycznego Używania Telefonu Komórkowego przez Młodzież (Mobile Phone Problematic Use Scale for Adolescents, MPPUSA). Została ona zbudowana na podstawie Skali Problematycznego Używania Telefonu Komórkowego używanej do diagnozowania osób dorosłych (Mobile Phone Problem Usage Scale, MPPUS).

W przypadku MPPUSA odpowiedzi badanych ocenia się na 10-stopniowej skali od opcji: 1- „całkowicie nieprawdziwe” do opcji 10 „całkowicie prawdziwe”. Przy pomocy wyników uzyskanych dzięki skali MPPUSA można wyróżnić 4 typy użytkowników telefonów komórkowych, w zależności od sumy punktów uzyskanych przez respondentów.

Grupa pierwsza to osoby okazjonalnie używające telefonu komórkowego (od 26 punktów do 29 punktów), dalej mamy grupę osób prawidłowo korzystających z telefonu komórkowego (od 30 punktów do 130 punktów), następnie osoby zagrożone zaburzeniami używania telefonu komórkowego (od 131 punktów do166 punktów) i wreszcie – czwarta grupa – to osoby z zaburzeniem używania telefonu komórkowego (od 167 punktów do 260 punktów).

Kwestionariusz MPPUSA to następujące pytania:

1. Nigdy nie mam dość korzystania z komórki.
2. Używam telefonu komórkowego, aby poprawić sobie nastrój, kiedy bywam przygnębiony/przygnębiona.
3. Używam mojego telefonu w czasie, gdy powinienem/powinnam zajmować się czymś innym, co powoduje problemy.
4. Staram się ukryć przed innymi, ile czasu spędzam korzystając z mojego telefonu komórkowego.
5. Nie wysypiam się ze względu na czas, jaki spędzam używając telefonu komórkowego.
6. Spędzam z telefonem komórkowym więcej czasu niż powinienem/ powinnam.
7. Gdy przez jakiś czas jestem poza zasięgiem, zaczynam się martwić na myśl, że ktoś się do mnie nie dodzwoni.
8. Czasami, gdy rozmawiam przez telefon komórkowy i robię równocześnie inne rzeczy, daję się ponieść rozmowie i nie zwracam uwagi na to, co robię.
9. Czas, jaki spędzam użytkując telefon wydłużył się w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
10. Korzystałem/korzystałam z komórki, aby rozmawiać z innymi, kiedy czułem/czułam się samotny/samotna.
11. Staram się spędzać mniej czasu korzystając z telefonu, ale nie jestem w stanie tego zrobić.
12. Trudno jest mi wyłączyć/ wyciszyć mój telefon komórkowy.
13. Jestem zaniepokojony/zaniepokojona, kiedy nie sprawdzę wiadomości lub nie mam włączonej komórki przez jakiś czas.
14. Często śni mi się moja komórka.
15. Moi przyjaciele i rodzina narzekają na moje korzystanie z telefonu komórkowego.
16. Gdybym nie miał/a telefonu komórkowego, moim przyjaciołom byłoby trudno skontaktować się ze mną.
17. Moje wyniki w nauce pogorszyły się z powodu czasu używania przeze mnie telefonu komórkowego.
18. Odczuwam różne dolegliwości, które są związane z używaniem mojego telefonu komórkowego.
19. Łapię się na tym, że używam telefonu komórkowego dłużej niż zamierzałem/zamierzałam.
20. Są chwile, kiedy wolałbym/wolałabym używać telefonu komórkowego niż zajmować się innymi, pilniejszymi sprawami.
21. Często spóźniam się na umówione spotkania, bo dłużej niż powinienem/powinnam rozmawiam przez komórkę.
22. Staję się rozdrażniony/rozdrażniona, gdy muszę wyłączyć/wyciszyć mój telefon komórkowy podczas zajęć, posiłków lub w kinie.
23. Mówiono mi, że spędzam zbyt wiele czasu korzystając z komórki.
24.  Więcej niż raz miałem/miałam kłopoty, bo telefon zadzwonił mi na lekcji, w kinie czy w teatrze.
25. Moi przyjaciele nie lubią, kiedy mam wyłączoną/wyciszoną komórkę.
26. Czuję się zagubiony/zagubiona bez mojego telefonu komórkowego.

Źródło:

„Uzależnienia behawioralne”, Lidia Cierpiałkowska, Iwona Grzegorzewska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018

„Uzależnienia technologiczne wśród dzieci i młodzieży”, Ewa Krzyżak-Szymańska, KBPN, Kraków 2018

„Adaptacja i walidacja narzędzia do pomiaru stopnia zagrożenia problematycznym używaniem telefonu komórkowego przez młodzież”, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im. W. Korfantego w Katowicach, Ewa Krzyżak-Szymańska