Podobnie jak trudność sprawia zakwalifikowanie problemowego kupowania (pojawiają się spory, czy jest to uzależnienie, zaburzenie impulsywne czy obsesyjno-kompulsywne), wątpliwości pojawiają się na etapie szukania rozwiązań. Nie ma bowiem jednej, skutecznej metody leczenia kompulsywnego kupowania. Podobnie jak w przypadku innych uzależnień wskazuje się psychoterapię oraz farmakoterapię.
Pierwszym krokiem do podjęcia leczenia jest zrozumienie, że nie jesteś sam i że dostępna jest pomoc. Przyjęcie, że istnieją metody i narzędzia pomocne w wyjściu z problemu, jest niezwykle ważne. Pomagają one budować świadomość, że nie tylko można przezwyciężyć uzależnienie, ale także prowadzić szczęśliwe, zdrowe i satysfakcjonujące życie.
Podobnie jak w przypadku wszystkich innych uzależnień, najlepiej będzie podejść do tematu leczenia holistycznie. Stosowanie farmakoterapii nie jest powszechną praktyką, choć rzeczywiście dotychczasowe doniesienia kliniczne wskazują na skuteczność działania leków przeciwdepresyjnych, których zadaniem jest wyrównanie czy też podniesienie poziomu serotoniny. Podstawą jednak wydaje się być psychoterapia. Zarówno indywidualna, jak i w formie grupowej.
Leczenie kompulsywnego kupowania
W leczeniu kompulsywnego kupowania stosuje się założenia różnych nurtów terapeutycznych.
- Podejście psychodynamiczne kładzie nacisk na zrozumienie przyczyn angażowania się danej osoby w kompulsywne kupowanie. Celem jest zrozumienie impulsów i motywacja do zmiany.
- Z perspektywy poznawczo-behawioralnej kluczowe jest poruszenie aktualnych problemów związanych z kupowaniem, zarządzanie pieniędzmi, emocje, samoocena i konsekwencje nałogowych zachowań.
- W modelach terapii traktujących kompulsywne kupowanie jako uzależnienie ważne jest uświadomienie problemu, uznanie swojej bezsilności i odzyskiwanie kontroli nad własnymi zachowaniami.
Bardzo istotnym elementem procesu terapeutycznego (niezależnie od tego, w jakim nurcie jest prowadzony) jest działanie nakierowane na odzyskiwanie kontroli nad własnymi zachowaniami i poprawa funkcjonowania emocjonalnego. Dlatego tak ważna jest praca nad technikami radzenia sobie ze stresem i umiejętnościami regulowania emocji. Kluczowe jest także budowanie samooceny, poczucia własnej wartości i skuteczności.
Czynnikiem wspomagającym leczenie jest włączenie w proces terapeutyczny rodziny, która również cierpi na skutek kompulsywnego kupowania jednego z członków. Dzięki wspólnej terapii możliwe będzie udzielenie (i otrzymanie) odpowiedniego i pożądanego ze strony bliskich wsparcia.
I wreszcie czynnikiem znacząco podnoszącym skuteczność terapii są zmiana stylu życia, rozwój nowych zainteresowań oraz twórcze wykorzystanie czasu wolnego.
Tym, o czym nie można zapominać, jest także profilaktyka i działania nakierowane na zmianę zachowań, zanim zostanie przekroczona granica. Osoby, które doświadczają tego problemu, powinny zwrócić uwagę na:
- ograniczanie zakupów,
- wybieranie małych sklepików zamiast galerii handlowych czy wielkich sklepów samoobsługowych,
- unikanie samotnego chodzenia po sklepach,
- używanie gotówki zamiast kart kredytowych oraz zabieranie na zakupy określonej kwoty pieniędzy,
- skrupulatne notowanie wydatków,
- sporządzanie list zakupowych i niekupowanie niczego, co się na niej nie mieści,
- oglądanie wystaw sklepowych po zamknięciu sklepu,
- odkładanie (odraczanie) zakupów na późniejszy termin,
- zapoznanie się z zasadami świadomego kupowania i stosowanych sztuczek marketingowych zachęcających do kupowania,
- znalezienie innych aktywności, które mogą odciągnąć uwagę od zakupów, w tym rozwój nowych zainteresowań, aktywność fizyczna,
- nauczenie się różnych form relaksacji.
Warto pamiętać o tych sygnałach i zachować czujność, gdy któryś z nich się pojawi.
Źródła:
„Uzależnienia behawioralne”, Lidia Cierpiałkowska, Iwona Grzegorzewska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018
„Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne” Redakcja naukowa: Bogusław Habrat, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2016
Zostaw swój komentarz:
Mogą Cię zainteresować:
Dodaj komentarz