Choroby zakaźne wśród osób używających substancji psychoaktywnych drogą iniekcji to nadal problem na szeroką skalę. Autorzy Europejskiego Raportu Narkotykowego 2023 poświęcili analizie problemu osobny rozdział swoich badań. Wynika z nich, że ryzyko zarażenia się wirusem HIV czy HCV wciąż jest dużo wyższe w środowisku osób używających substancji psychoaktywnych drogą iniekcji niż w populacji ogólnej.
Iniekcja i substancje psychoaktywne
Osoby, które dzielą się akcesoriami do iniekcji z innymi użytkownikami substancji psychoaktywnych, są narażone na ryzyko zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B i C (odpowiednio wirus HBV i HCV) oraz AIDS w wyniku zakażenia wirusem HIV. Choroby te mogą mieć bardzo poważne skutki — łącznie ze śmiercią. Długoterminowe prognozy nowych zakażeń wirusem HIV związanych z iniekcją substancji psychoaktywnych w Europie wskazują na poprawę sytuacji. Również z powodu słabnącej popularności iniekcji jako techniki użycia substancji. Jednak ryzyko przeniesienia wirusa HIV wśród osób przyjmujących substancje w ten sposób pozostaje podwyższone. Ponadto w niektórych krajach wskaźniki zakażeń wśród osób używających substancji psychoaktywnych są wysokie od lat.
Ogółem w 2021 r. 4,8 proc. nowych przypadków zakażenia wirusem HIV w Unii Europejskiej ze znaną drogą przenoszenia można przypisać dożylnemu przyjmowaniu substancji psychoaktywnych. Odsetek nowych przypadków zakażenia wirusem HIV związanym z dożylnym przyjmowaniem substancji przekroczył 10 proc. w 2021 r. na Litwie (32 proc.), Łotwie (24 proc.), Grecji (20 proc.), Słowenii (13 proc.) i Finlandii (12 proc.). Jednak wyraźny spadek liczby nowych zakażeń wirusem HIV w 2021 roku z pewnością przynajmniej częściowo jest błędem statystycznym. Istnieją obawy, że zjawisko to nie odzwierciedla realnej poprawy sytuacji. A jedynie jest skutkiem opóźnień w stawianiu diagnoz, które wynikały bezpośrednio z przerwania badań w okresie pandemii w 2020 roku.
Program redukcji szkód
W przypadku wirusa HBV i HCV badania, których celem jest rozpoznanie, jaki procent osób zakażonych to osoby używające substancji psychoaktywnych drogą iniekcji, prowadzi jedynie 6 krajów europejskich. I nie jest to Polska. Wyniki pokazały, że program redukcji szkód daje znakomite rezultaty. W Oslo wskaźnik osób zarażonych HCV udało się zredukować z 46 proc. w 2015 r. do 8,9 proc. w 2022 r. Natomiast w Grecji, o której nie ma informacji, jakoby prowadzone były programy ochronne, wskaźnik ten wynosi aż 56 proc.
Programy redukcji szkód, w szczególności zapewnianie sterylnego sprzętu, uważa się za ważny element ograniczania przenoszenia wirusa HIV. Jednak w wielu krajach zasięg i dostęp do igieł oraz strzykawek jest niewystarczający. Jedynie 5 z 17 krajów UE osiągnie cele wyznaczone przez WHO w 2021 roku.
Co ważne, mapa obrazująca dostępność programów igieł i strzykawek w Europie na poziomie regionalnym, wyraźnie pokazuje, że Polska jest jednym z nielicznych krajów europejskich (obok Rumunii i Bułgarii), które nie mają dostępu do wspomnianego programu. Na temat niektórych krajów południowych, jak i Wysp Brytyjskich czy wspomnianej Grecji, nie ma pełnych danych. Natomiast różnica ilościowa jest przytłaczająca. Znakomita większość regionów europejskich jest przygotowana na ryzyko zakażeń wśród osób używających substancji psychoaktywnych drogą iniekcji. W Polsce jest to raptem kilka regionów.
Zostaw swój komentarz:
Dodaj komentarz