Alkohol działa szkodliwie na niemal wszystkie tkanki i narządy. U osób uzależnionych od alkoholu stopień uszkodzenia poszczególnych organów zależy od wielu czynników, takich jak ilość czy rodzaj spożywanego alkoholu. Należy brać także pod uwagę styl picia czy po prostu indywidualne uwarunkowania osoby uzależnionej. Jakie szkody zdrowotne występują najczęściej?
Przewód pokarmowy
Długotrwałe spożywanie alkoholu oddziałuje na błonę śluzową i w konsekwencji może prowadzić do trwałego uszkodzenia czy nawet zniszczenia jej struktury. To z kolei przekłada się na problemy z trawieniem, wchłanianiem do organizmu substancji odżywczych i dalej – utratę wagi i niedożywienie.
Wśród szkód zdrowotnych w obszarze przewodu pokarmowego wymienić można również próchnicę oraz choroby dziąseł i uzębienia, zapalenie języka i jamy istnej, upośledzenie pracy jelit oraz biegunkę, zwolnioną perystaltykę jelit i problemy z ich opróżnianiem oraz krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Jednocześnie alkohol przyczynia się do rozwoju nowotworów w obrębie przewodu pokarmowego – raka języka, krtani, gardła, przełyku, a także jelita grubego i odbytnicy.
Trzustka
Nadużywanie alkoholu może prowadzić do alkoholowego zapalenia trzustki, które jest chorobą śmiertelną. Przewlekły stan zapalny może prowadzić do cukrzycy i zwiększa ryzyko nowotworu.
Wątroba
Wątroba jest organem odpowiedzialnym za metabolizowanie alkoholu, dlatego u znacznej liczby osób nadużywających alkoholu dochodzi do jej ciężkiego uszkodzenia.
Wyróżnia się trzy fazy alkoholowej choroby wątroby:
- Stłuszczenie – to stan odwracalny, zwykle ustępuje po zaprzestaniu picia;
- Alkoholowe zapalenie wątroby – charakteryzuje się zmianami zapalnymi i martwicą tkanki wątroby. Stan zapalny może ustąpić po zaprzestaniu picia, jednak w ciężkich przypadkach prowadzi do zgonu. Ta faza dotyczy połowy osób nadużywających alkoholu;
- Marskość wątroby – to najbardziej zaawansowana forma uszkodzenia wątroby. Występuje u około 15 – 30 proc. osób nadużywających alkoholu. Zwykle kończy się zgonem z powodu powikłań, jednak zachowanie abstynencji może spowolnić ten proces.
Serce i układ krwionośny
W związku z nadużywaniem alkoholu wskazać można m.in. takie schorzenia dotyczące układu krwionośnego, jak:
– Miokardiopatia alkoholowa, czyli uszkodzenie mięśnia sercowego;
– Zaburzenia rytmu serca. W wyniku nadmiernego spożycia alkoholu najczęściej dochodzi do migotania przedsionków lub częstoskurczu komorowego;
– Choroba niedokrwienna serca;
– Udar mózgu;
– Nadciśnienie tętnicze.
Zaburzenia neurologiczne
Z ostrą lub przewlekłą reakcją na nadużywanie alkoholu związane są różnorodne zaburzenia neurologiczne. Najczęstszym i najbardziej widocznym jest zespół odstawienny przejawiający się drżeniami mięśniowymi, drgawkami, omamami lub majaczeniem. Istnieje także szereg zaburzeń neurologicznych będących następstwem uszkodzenia wątroby czy też zaburzenia odżywania układu nerwowego wynikające z niedostarczania organizmowi odpowiednich substancji przez układ pokarmowy.
Układ odpornościowy
Osoby nadużywające alkoholu często zapadają na choroby zakaźne oraz nowotwory, co wynika z upośledzenia przez alkohol układu odpornościowego. Osoby uzależnione od alkoholu często chorują także na zapalenie płuc, gruźlicę, zakażenia krwi, choroby układu moczowego, stany zapalne otrzewnej, ropne zakażenia skóry i tkanki podskórnej oraz zapalenie opon mózgowych.
Gospodarka hormonalna
W tym przypadku u mężczyzn mogą pojawić się takie problemy, jak atrofia jąder, impotencja czy utrata libido. U kobiet z kolei – zaburzenia cyklu miesiączkowego, wcześniejsze wystąpienie menopauzy, upośledzenie płodności oraz zwiększone ryzyko wystąpienia raka sutka. Alkohol ma również wpływ na tarczycę – osłabia wydzielanie stymulującego ją hormonu.
Układ kostny
Istnieją dowody, że osoby nadużywające alkoholu mogą cierpieć z powodu uogólnionego osłabienia układu kostnego, czyniąc go podatnym na złamania. Nadużywanie alkoholu może być ponadto przyczyną osteopenii, czyli zmniejszenia gęstości kości, zaburzeń w gospodarce minerałowej, którego konsekwencją jest niedobór wapnia i fosforu – podstawowych budulców kości. U osób uzależnionych od alkoholu obserwuje się także zmniejszenie masy kostnej, szczególnie w obrębie kości piętowej, kręgosłupa i stawu biodrowego.
Źródła:
„Alkohol a zdrowie”, PARPA (http://www.parpa.pl/download/rozdzial03.pdf)