Powszechnie wiadomo, że spożywanie alkoholu wiąże się z deficytami poznania społecznego. Jednak związek między szkodliwym spożywaniem alkoholu a procesami leżącymi u podstaw zachowań społecznych jest nadal nieznany. W najnowszym badaniu postawiono hipotezę, że prospołeczne podejmowanie decyzji u osób z zaburzeniami używania alkoholu jest ograniczone i że indywidualne różnice w podstawowych procesach pomogą zrozumieć te zależności.
Badanie interakcji społecznych w inicjowaniu i utrzymywaniu się zaburzeń związanych z używaniem alkoholu w dużej mierze pominęło analizę zachowań prospołecznych, które są kluczowe dla zdrowego życia społecznego i mogą przyczynić się do ograniczenia szkodliwego spożywania alkoholu. Przeprowadzone badanie miało na celu zrozumienie procesów leżących u podstaw kompromisów między prospołecznymi i samolubnymi wyborami, gdy ma miejsce spożywanie alkoholu.
Do tej pory większość badań nad zachowaniami społecznymi w przypadku osób uzależnionych od alkoholu opierała się na pomiarach samoopisowych, a badań wykorzystujących obiektywne pomiary podczas eksperymentalnych interakcji społecznych jest niewiele. Natomiast miary samoopisowe nie wychwytują ważnych aspektów rzeczywistych zachowań społecznych, takich jak uwaga w czasie rzeczywistym, czas reakcji i wyniki decyzji, mające znaczenie dla innych i siebie.
Dlatego właśnie w niniejszym badaniu zbadano sześć kluczowych aspektów prospołecznego podejmowania decyzji u młodych dorosłych spożywających alkohol szkodliwie, tj.: altruizm, uczciwość, zaufanie, wzajemne zaufanie, karanie osób trzecich, odszkodowanie osób trzecich.
Przebieg badań
Przeprowadzono dwa oddzielne eksperymenty i zbadano różnice indywidualne, oceniając miary uwagi, czas reakcji, zmienne kliniczne i zmienne socjopoznawcze.
Pierwsza grupa badanych liczyła 240 uczestników ze Szwecji. Druga – 260 osób z Ameryki. Porównano młodych dorosłych pijących szkodliwie z osobami z grupy kontrolnej dobranymi pod względem wieku, płci i wykształcenia. Wzięto pod uwagę każdy z sześciu aspektów prospołecznego podejmowania decyzji. Użyto standardowych behawioralnych zadań ekonomicznych. Aby lepiej zrozumieć oczekiwane różnice oceniano uwagę, śledząc spojrzenie oczu, czas reakcji na decyzję, objawy kliniczne i poznanie społeczne.
Po pierwsze, postawiono hipotezę, że młodzi dorośli spożywający alkohol szkodliwie będą wykazywać zmniejszoną prospołeczność we wszystkich wymienionych aspektach prospołecznego podejmowania decyzji. Po drugie, że zmniejszona prospołeczność osób uzależnionych będzie związana ze zwiększoną uwagą wobec samolubnych bodźców i szybszym czasem reakcji, obniżoną empatią i postawami moralnymi oraz oddzielona od historii picia.
Wyniki badań
Badanie przyniosło trzy główne wnioski. Po pierwsze, stosując wystandaryzowane behawioralne zadania ekonomiczne, stwierdzono, że altruistyczne, uczciwe i wzajemne decyzje dotyczące zaufania były zmniejszone u osób pijących. Wzajemne zaufanie było zmniejszone u osób pijących, co jest zgodne z innymi zaburzeniami psychicznymi, np. fobią społeczną. Co więcej, wyniki potwierdziły, że podczas gdy odwzajemnianie zaufania ze strony innych jest zmniejszone, inicjacja zaufania do innych jest nienaruszona.
Procesy leżące u podstaw uczciwego zachowania są ważne dla zrozumienia przekraczania norm społecznych, a wcześniejsze badania pokazują, że osoby pijące są bardziej skłonne do wymierzania kary w następstwie niesprawiedliwego zachowania ze strony innych. Okazało się również, że zachowują się bardziej niesprawiedliwie w stosunku do innych, pomimo braku różnic w tendencji do regulowania niesprawiedliwości między innymi osobami trzecimi.
Po drugie, stwierdzono, że indywidualne wyniki różniły się w trzech ważnych wymiarach: uwaga, czas reakcji na decyzję i postawy moralne.
Po trzecie, indywidualnych różnic w prospołeczności nie można było wyjaśnić historią poziomu picia w grupie osób pijących ani niedawnym obciążeniem objawami psychiatrycznymi wskazującymi na deficyty prospołeczne.
W badaniach zauważono dodatkowo, że deficyty prospołeczne były związane z kilkoma zmiennymi. Po pierwsze – egoistyczne nastawienie uwagi u osób pijących. Po drugie, szybsze reakcje decyzyjne wiązały się ze zmniejszoną prospołecznością w zakresie altruizmu, uczciwości i wzajemnego zaufania. Może to wskazywać, że osoby uzależnione mniej cenią prospołeczność i dlatego potrzebują więcej czasu do namysłu, aby przezwyciężyć egoistyczne impulsy. Po trzecie, postawy moralne odrzucające bezstronność wiązały się z obniżoną prospołecznością. Zmienne niezwiązane ze zmniejszoną prospołecznością obejmowały indywidualne różnice w niedawnym obciążeniu objawami psychiatrycznymi i historią picia.
Źródło:
Alcohol Use Disorder Displays Trait-Related Reductions in Prosocial Decision Making, 2022
Dodaj komentarz