Najnowsze badania naukowe dowodzą, że dzieci urodzone przez matki, które po pierwszym trymestrze ciąży zarówno paliły papierosy, jak i piły alkohol są nawet 12 razy bardziej narażone na zespół nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS) w porównaniu z tymi, które nie były eksponowane na alkohol w okresie prenatalnym lub były tylko w pierwszym trymestrze ciąży.
SIDS, określany jako śmierć łóżeczkowa, to nagły, niewyjaśniony zgon niemowlęcia poniżej 1. roku życia. Z badań wynika, że ryzyko SIDS rośnie, gdy matka pali papierosy podczas ciąży. Czynnikiem ryzyka jest również ekspozycja na alkohol w okresie prenatalnym, zwłaszcza intensywne picie w czasie ciąży.
Na czym polegało badanie zależności?
Badanie Safe Passage przeprowadzone przez naukowców ze Stanów Zjednoczonych oraz RPA na zlecenie National Institut of Health – NIH pokazuje, w jaki sposób na ryzyko SIDS wpływa przedurodzeniowa ekspozycja na tytoń oraz alkohol.
Jak wyjaśnia dr Amy J. Elliott z Avera Health Center for Pediatric & Community Research w Sioux Falls w Dakocie Południowej: „Nasze badanie jest pierwszym prospektywnym badaniem na dużą skalę, które dokładnie analizuje związek między narażeniem na alkohol i tytoń w okresie prenatalnym a ryzykiem SIDS”. Dodaje również, że ekspozycja na oba czynniki wiąże się ze znacznie wyższym ryzykiem zgonu niż podczas ekspozycji tylko na jeden z nich.
Jak przeprowadzono badanie?
Naukowcy prowadzili obserwację prawie 12 tysięcy ciąż na przestrzeni 8 lat (lata 2007–2015). Były to kobiety z dwóch obszarów w Kapsztadzie (Afryka Południowa) oraz pięciu w USA, w tym z dwóch rezerwatów Indian Amerykańskich – w Południowej i Północnej Dakocie. Wybrano te właśnie rejony ze względu na:
- wysokie wskaźniki spożycia alkoholu w okresie prenatalnym;
- częste występowanie SIDS;
- w celu uwzględnienia populacji, w których różnice etniczne i społeczno-ekonomiczne dotyczące SIDS pozostają mało zbadane.
Nagła śmierć łóżeczkowa a używki w ciąży – wyniki badań
Naukowcy ustalili wyniki jednoroczne dla około 94 proc. ciąż. W tym czasie zmarło 66 niemowląt. Przyczyną 28 zgonów było SIDS, zaś 38 z nich nastąpiło wskutek innej okoliczności.
Z zebranych danych jednoznacznie wynika, że picie alkoholu oraz palenie tytoniu wzajemnie na siebie oddziałują, wzmacniając niekorzystny wpływ na dziecko.
Zaobserwowano 12-krotny wzrost ryzyka SIDS związany z paleniem papierosów i piciem alkoholu po 1. trymestrze ciąży. Zebrane dane porównano z danymi niemowląt, które albo nie były narażone na tytoń lub alkohol podczas ciąży, albo których matki rzuciły palenie tytoniu lub picie alkoholu do końca 1. trymestru. Ustalono, że ryzyko SIDS wzrosło pięciokrotnie u niemowląt, których matki zgłosiły, że kontynuują palenie po 1. trymestrze ciąży, oraz czterokrotnie w przypadku niemowląt, których matki zgłosiły, że nadal piją alkohol po 1. trymestrze ciąży.
Jak podkreśla współautorka publikacji, dr med. Hannah C. Kinney z Wydziału Patologii w Boston Children’s Hospital i Harvard School of Medicine: „Badanie Safe Passage dostarcza nowych, ważnych informacji na temat roli podwójnej ekspozycji na palenie i picie alkoholu w okresie prenatalnym, jako czynników ryzyka SIDS. Podkreślają również znaczenie podwójnej ekspozycji, która stanowi największe ryzyko, jeśli chodzi o śmiertelność niemowląt. To niezwykle ważne w obliczu istniejących już zaleceń dla kobiet w ciąży.”
Jak podkreślają naukowcy, najnowsze dane tylko potwierdzają, jak ogromne znaczenie ma wczesne środowisko prenatalne dla zdrowych wyników poporodowych. Wiele kobiet rzuca picie alkoholu i palenie tytoniu dopiero po tym, jak dowiedzą się, że są w ciąży – zebrane dane zdecydowanie przemawiają za wprowadzeniem badań przesiewowych pod kątem używania substancji we wczesnym okresie ciąży i interwencją najszybciej, jak to możliwe. Zaznaczają również, że niezbędne jest informowanie o niebezpieczeństwach związanych z piciem i paleniem podczas ciąży również wśród kobiet, które planują zajść w ciążę.
Czytaj też: FAS – objawy i diagnostyka
Źródło:
„Combined prenatal smoking and drinking greatly increases SIDS risk”, NIH/National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism, 2020
https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,80438,smierc-lozeczkowa-ma-zwiazek-z-piciem-i-paleniem-w-czasie-ciazy.html
