Badania wykazały, że jednoczesne nadużywanie marihuany i alkoholu powoduje obserwowalne w zachowaniu skutki – m.in. deficyty uwagi, spadek szybkości psychomotorycznej, postępujące zmniejszenie umiejętności uczenia się, zapamiętywania i umiejętności wizualno-przestrzennych. Przeczytaj, jak jeszcze marihuana i alkohol wpływają na rozwój mózgu.
Dorastanie jest okresem naznaczonym przez ważne zmiany w sferze społecznej, emocjonalnej, poznawczej i fizycznej. Uogólniając można stwierdzić, że mózg rozwija się do 25. roku życia. Nie wszystkie zmiany następują w wieku dorastania, niemniej następują wtedy mikrostrukturalne zmiany w istocie białej i szarej. Strukturalne zmiany w tych istotach, następujące między 10. a 24. rokiem życia, odpowiadają za istotny rozwój w sferze socjoemocjonalnej i poznawczej. W tym czasie pełną dojrzałość osiągają obszary odpowiedzialne za emocje oraz układ nagrody. Natomiast wolniej od nich rozwijają się obszary zawiadujące funkcjami poznawczymi wyższego rzędu, takimi jak podejmowanie decyzji, kontrola, planowanie i pamięć operacyjna. Ową nierównowagą w tempie rozwoju części mózgu wyjaśnia się skłonność do podejmowania większego ryzyka w tym okresie, obejmujące również pierwsze kontakty z substancjami psychoaktywnymi. Te zmiany neurologiczne mogą jednak doprowadzać młodych do zachowań, które będą miały poważne i długofalowe skutki.
Marihuana i alkohol – skala używania
Alkohol i marihuana są najpowszechniej używanymi środkami psychoaktywnymi wśród młodzieży i młodych dorosłych. Skala używania jest różna, od naturalnych, eksperymentalnych kontaktów, poprzez sporadyczne używanie, po takie o poważnym i problematycznym charakterze. W skali globalnej, około 27% osób w wieku 15-19 lat użyło alkoholu w minionym miesiącu i około 41% w wieku 20-24 lata. Im wcześniejsza inicjacja alkoholowa tym poważniejsze konsekwencje w późniejszym życiu. Natomiast używanie marihuany w ciągu minionego roku wśród młodzieży i młodych dorosłych waha się między 12% a 18%, w zależności od regionu świata.
Przeprowadzone badania wskazują, że używanie alkoholu w młodym wieku powoduje zmniejszenie grubości istoty szarej i płata czołowego, zwolniony wzrost istoty białej i jej mniejszą integralność, która częściowo jest wyjaśniana przez różnice hormonalne między płciami. Przyczynia się to do zmniejszonej efektywności sieci neuronalnej. Zwłaszcza dotyczy to dziewcząt. Na poziomie funkcjonalnym obserwowalne jest to jako zaburzona kontrola impulsów i zdolności do skupiania uwagi. Ponadto ma to negatywny wpływ na zdolność uczenia się i pamięć. Zmniejszona jest również szybkość psychomotoryczna.
Wpływ THC na rozwój mózgu
Używanie marihuany zmniejsza grubość podkorowych warstw mózgu. Zwiększeniu ulega grubość w płacie czołowo-ciemieniowym. Zmienia to tempo rozwoju funkcjonalnych obszarów mózgu odpowiedzialnych za kontrolę poznawczą. Istotną kwestią jest również to, że zmiany w rozwoju neurologicznym nie ulegają naprawie po krótkim czasie. Możliwe jest to w niektórych przypadkach dopiero po pewnym czasie utrzymywania abstynencji. Objawami tych zmian w rozwoju mózgu jest zmniejszenie poziomu IQ, ograniczenie rozwoju obszarów funkcjonalnych mózgu, zwłaszcza u dziewcząt. Poprawa zdolności pamięci operacyjnej, planowania, podejmowania decyzji i zdolności skupiania uwagi następuje po ograniczeniu używania marihuany.
Skutki nadużywania marihuany i alkoholu
W przypadku równoczesnego nadużywania alkoholu i marihuany zaobserwowano analogiczne negatywne zmiany integralności istoty białej, jak w przypadku alkoholu. Zauważono natomiast zmiany w przebiegu procesów neurologicznych w sytuacji analizowania przez mózg sytuacji ryzyka. Obserwowalne w zachowaniu skutki używania alkoholu i marihuany to deficyty uwagi, spadek szybkości psychomotorycznej, postępujące zmniejszenie umiejętności uczenia się, zapamiętywania i umiejętności wizualno-przestrzennych (wpływa na to przede wszystkim używanie alkoholu). Krótkie okresy abstynencji nie przyczyniają się do poprawy tych ostatnich.
Neuroobrazowe i neuropsychologiczne badania podłużne pozwoliły na częściowe zbadanie wpływu używania alkoholu i marihuany na rozwijający się mózg. Dotychczasowe analizy sugerują, że alkohol ma bardziej szkodliwy wpływ niż używanie marihuany. Niewątpliwie temat wymaga dalszego badania, zwłaszcza w kwestii neurologicznych skutków równoczesnego używania obu tych substancji psychoaktywnych. Ważną kwestią byłoby również poszerzenie i urozmaicenie grup poddawanych badaniom.
Źródło:
Lees B., Debenham J., Squeglia L. M., Alcohol and Cannabis Use and the Developing Brain.
