Istnieje szereg badań analizujących związki pomiędzy umiejętnościami psychologicznymi a używaniem alkoholu i wpływu picia na kondycję psychiczną danej osoby. Istnieje jednak bardzo ograniczona liczba badań dotyczących związków pomiędzy cechami psychicznymi danej osoby a intensywnością objawów odstawiennych.
Kac jest najczęściej opisywanym i doświadczanym skutkiem nawet jednorazowego spożycia większych ilości alkoholu. Charakteryzuje się zły samopoczuciem zarówno fizycznym, jak i psychicznym, które rozpoczyna się, gdy stężenie poziomu alkoholu we krwi zbliża się do zera. Stan ten niesie za sobą szereg konsekwencji – ekonomicznych, zdrowotnych i społecznych spowodowanych upośledzeniem funkcjonowania psychomotorycznego jednostki.
Osoby doświadczające stanów depresyjnych relacjonują cięższe objawy kaca. Podobnie jest w przypadku stanów lękowych. Ostatnio przeprowadzone badania wskazują, że nawet jeśli osoby doświadczające problemów natury psychicznej nie zauważają w czasie kaca pogorszenia stanu psychicznego, to opisują cięższe skutki fizyczne (np. ból głowy, nudności) picia alkoholu.
W Australii przeprowadzono badanie, w którym wzięło udział 690 osób (ostatecznie analizom poddano wyniki 648 osób). Miało ono na celu zbadanie związku pomiędzy niektórymi konstruktami psychologicznymi, takimi jak: odporność psychiczna, nastrój, umiejętność radzenia sobie i osobowość a uciążliwością objawów kaca. Badanych zankietowano pod kątem spożycia alkoholu w ciągu 30 dni poprzedzających testowanie. Poproszono ich o to, by oszacowali na 10-stopniowej skali nasilenie objawów kaca (test obejmował 12 objawów) oraz przy użyciu różnych inwentarzy i skal określono cechy psychiczne uczestników badania.
Ustalono, że im wyższa odporność psychiczna, tym mniej nasilony kac. Zależność tę prawdopodobnie tłumaczy fakt, że osoby o wyższej odporności psychicznej rzadziej sięgają po alkohol by ulżyć sobie w trudnych sytuacjach, co powoduje mniej uciążliwy syndrom dnia następnego. Osoby doświadczające zaburzeń nastroju (np. depresji, lęków) opisywały objawy swego kaca jako bardziej nieprzyjemne. Ponadto przeprowadzone badanie sugeruje, iż osoby, które w dominujący sposób posługują się unikającym stylem radzenia sobie, doświadczają subiektywnie bardziej nasilonych objawów kaca. Może to być związane z faktem nasilenia się negatywnych przeżyć emocjonalnych i fizycznych w tym stanie, co predestynuje te osoby do kolejnego sięgania po np. alkohol, by poradzić sobie z tym dyskomfortem. Ta strategia jest często stosowana przez osoby doświadczające zaburzeń lękowych i depresyjnych, co w sposób pośredniczący wiąże style radzenia sobie z typem osobowości.
Badanie to, jak każde, posiada swoje ograniczenia, które wymagają dalszego zbadania. Zasadniczym jest fakt braku formalnej diagnozy uzależnienia czy szkodliwego używania alkoholu wśród osób badanych. Niemniej wyniki wydają się interesujące i możliwe do zastosowania w praktyce klinicznej, choć przy taktowaniu ich jako hipotezy, a nie potwierdzonych w pełni danych.
Źródło:
Tepstra Ch., Verster J.C., Scholey A., Benson S., Associations between Mental Resilience, Mood, Coping, Personality, and Hangover Severity, J.Clin. Med. 2022, 11(8), 2240.
Fot. Anthony Tran, Unsplash.com
